толпа́ ж.
1. нато́ўп, -пу м.; гурт, род. гу́рту м., мн. нет;
2. перен. (обыкновенные люди, масса), разг. нато́ўп, -пу м., ма́са, -сы ж.;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
толпа
Том: 33, старонка: 357.
Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)
нато́ўп, -пу м., прям., перен. толпа́ ж.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Таўпа́ ’натоўп, тлум’ (Нас., Ласт., Некр. і Байк., Бяльк., Федар. 4, Растарг.), талпа́ ’натоўп’ (Ян.), ст.-бел. толпа ’тс’ (канец XV ст., КГС). Параўн. укр. товпа́ ’тс’, рус. толпа́ ’тс’, стараж.-рус. тълпа ’тс’, чэш., славац. tlupa ’натоўп, тлум’ (з рускай, гл. Махэк₂, 646), балг. тълпа ’натоўп’, макед. толпа ’тс’. Прасл. *tъlpa або *tьlpa, аддзеяслоўны назоўнік ад tъlpiti (гл. тоўпіць), роднасны літ. talpà ’ёмістасць, аб’ём’, лат. talpa ’памяшканне’, ст.-інд. tálpuḥ ’ложа, сядзенне’, talpã ’тс’ (Фасмер, 4, 74; ЕСУМ, 5, 588).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
повали́тьII сов., разг. павалі́ць;
толпа́ повали́ла на пло́щадь нато́ўп павалі́ў на пло́шчу.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
талака́ ж., разг.
1. коллекти́вная по́мощь; рабо́та сообща́;
2. собир., перен. толпа́; гру́ппа
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
шу́нуць сов., прям., перен. хлы́нуть;
дождж шу́нуў — дождь хлы́нул;
нато́ўп шу́нуў — толпа́ хлы́нула
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Таўпе́ка ’непаваротлівая, няўдалая жанчына’ (Сл. ПЗБ). Параўн. укр. товпі́га, товпи́га ’тоўсты, нязграбны чалавек’, рус. толпы́га, толпе́га ’хто пхаецца ў натоўпе; непаваротлівая, нязграбная асоба’. Хутчэй за ўсё, аддзеяслоўны назоўнік ад таўпіць, таўпехацца, гл. Украінскае слова звязваюць з товба (гл. тоўба, ЕСУМ, 5, 589), рускае — з толпа (гл. таўпа, Фасмер, 4, 74).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
гурт (род. гу́рту) м.
1. гурьба́ ж.; вата́га ж.; толпа́ ж.;
2. гурт, ста́до ср.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
грамада́ ж.
1. толпа́, вата́га;
2. дорев. общи́на, грома́да; (собрание членов) о́бщество ср., мир м.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)