тарара́хтаць
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
тарара́хтаю |
тарара́хтаем |
| 2-я ас. |
тарара́хтаеш |
тарара́хтаеце |
| 3-я ас. |
тарара́хтае |
тарара́хтаюць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
тарара́хтаў |
тарара́хталі |
| ж. |
тарара́хтала |
| н. |
тарара́хтала |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| цяп. час |
тарара́хтаючы |
Крыніцы:
piskunou2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
тарара́хтаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Тое, што і тарахцець. Тарарахтаў поезд па незнаёмаму беламу стэпу. Бядуля.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тахто́ліць ’пхаць’ (Арх. Федар.): tachtolić, jak ŭ byzdonny mieszok (Федар. 4), сюды ж nieŭtachtolić ’не задаволіць’ (Арх. Федар.). Экспрэсіўнае ўтварэнне з суф. ‑олі‑ ад гукапераймальнага тохтаць (гл. тох-тох-тох), параўн. балг. тах, тахт ’трах, бах’, па ўзору тарара́хаць, тарара́хтаць ’тарахцець’ (ТСБМ), параўн. тахоліць, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Тарара́х — выклічнік для абазначэння моцнага, раскацістага гуку, суадносны з адпаведнымі дзеясловамі (ТСБМ, ЭШ), ’выгук, які азначае бой у барабан або ў што-небудзь падобнае’ (Нас.), сюды ж тарара́хаць ’грукатаць, грымець, стукаць’ (ТСБМ), ’тарахцець’ (Касп.), тарара́хнуцца ’з сілай стукнуцца, з шумам упасці’ (ТСБМ), тарара́хнуць ’загрукацець, загрымець; моцна стукнуцца; моцна ўдарыць; выстраліць’, тарара́хтаць ’тарахцець’ (там жа), тарара́ха ’балбатуха’ (Ян.). Укр. тарара́х, рус. тарара́х. Гукапераймальныя ўтварэнні (Фасмер, 4, 23; ЕСУМ, 5, 521). Карскі (1, 254) у дзеясловах бачыў падваенне склада ў зыходных тара́хаць, тра́хаць, што да выклічніка тарах, трак, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)