Сірыйская пустыня

т. 14, с. 414

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Сірыйская камуністычная партыя 2/61; 6/356; 9/532

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

сіры́йскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да Сірыі, сірыйцаў, які належыць, уласцівы ім. Сірыйскі народ. Сірыйская літаратура.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сіры́йскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. сіры́йскі сіры́йская сіры́йскае сіры́йскія
Р. сіры́йскага сіры́йскай
сіры́йскае
сіры́йскага сіры́йскіх
Д. сіры́йскаму сіры́йскай сіры́йскаму сіры́йскім
В. сіры́йскі (неадуш.)
сіры́йскага (адуш.)
сіры́йскую сіры́йскае сіры́йскія (неадуш.)
сіры́йскіх (адуш.)
Т. сіры́йскім сіры́йскай
сіры́йскаю
сіры́йскім сіры́йскімі
М. сіры́йскім сіры́йскай сіры́йскім сіры́йскіх

Крыніцы: piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Syrian1 [ˈsɪriən] n.

1. сіры́ец; сіры́йка;

the Sypians сіры́йцы

2. сіры́йская мо́ва

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

Си́рия Сі́рыя, -рыі ж.;

Сири́йская Ара́бская Респу́блика Сіры́йская Ара́бская Рэспу́бліка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

АРАМЕ́ЙСКАЯ МО́ВА,

адна з семіцкіх моў. У 14—11 ст. да н. э. арамеі сяліліся ў Сірыі і Месапатаміі, адкуль арамейская мова распаўсюдзілася на ўвесь Б. Усход. Стараж. пісьмовыя помнікі датуюцца 9—8 ст. да н. э. У 7—4 ст. да н. э. арамейская мова — міжнародная мова Б. і Сярэдняга Усходу. На ёй напісаны асобныя часткі Бібліі і Талмуда. Складалася са шматлікіх дыялектаў, у т. л. стараарамейскіх пальмірскага і набатэйскага, мандэйскага (мовы рэліг. кніг мандэйцаў 3—8 ст.), эдэскага, на аснове якога ўзнікла сірыйская, а пазней новасірыйская (асірыйская) мова. Пасля арабскіх заваяванняў паступова выцясняецца арабскай мовай. Некаторыя дыялекты арамейскай мовы ўжываюцца толькі ў асобных рэгіёнах Сірыі, Паўн. Месапатаміі, Ірака і Ірана.

Л.М.Ляшчова.

т. 1, с. 452

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

АРА́БСКАЯ МО́ВА,

адна з семіцкіх моў. Афіц. мова ўсіх араб. краін. Адна з афіц. і рабочых моў ААН. Мае 5 груп дыялектаў (іракская, сірыйская, аравійская, егіпецкая, магрыбская). Фанетыка багатая сістэмай зычных (28 фанем). Носьбітамі лексічнага значэння ў слове з’яўляюцца 3 зычныя, з якіх складаецца корань. 3 галосныя ў розных камбінацыях афармляюць граматычную характарыстыку слова: час, лад, трыванне і інш. Назоўнік і прыметнік адрозніваюцца ў залежнасці ад іх пазіцыі ў сказе. Дзеяслоў багаты формамі. У ролі службовых слоў — назоўнікі. Літ. арабская мова пачала складвацца ў 4—6 ст. у даісламскай паэзіі і ў 7 ст. ў мове Карана. Росквіту дасягнула ў эпоху арабскага халіфата (9—11 ст.). З 6 ст. арабская мова карыстаецца арабскім пісьмом.

Літ.:

Юшманов Н.В. Грамматика литературного арабского языка. 3 изд. М., 1985.

В.У.Мартынаў.

т. 1, с. 447

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)