БІ́ТВА КАЛЯ́ СІ́НІХ ВО́Д 1362.

Адбылася паміж войскамі ВКЛ і аб’яднаным войскам Крымскай, Перакопскай і Ямбалукскай ордаў на р. Сінія Воды (Сінюха; левы прыток Паўд. Буга). Бітва была гал. падзеяй у наступленні ВКЛ на падпарадкаваныя татарам землі паўд.-зах. Русі. У 1362 вял. кн. ВКЛ Альгерд, выкарыстаўшы паляпшэнне адносін з Польшчай і крыжакамі, выступіў супраць ардынскага панавання ў міжрэччы Дняпра і Дуная. Яго войска было сабрана ў ВКЛ, папоўнена на Валыні і Кіеўшчыне. Восенню Альгерд з войскам рушыў з Кіева на зах. Падолле. Войска татар, якое ўзначалілі князі Кутлубуг, Качубей (Качыбей, Хачыбей) і Дзімітр — «отчычы і дзедзічы Падольскай зямлі», падзялялася на 3 часткі. Альгерд свае 6 палкоў паставіў у лінію глыбокай абароны ў некалькі радоў, што не давала магчымасці варожай конніцы зайсці ў тыл. Лёгка адбіўшы націск татар, войскі Альгерда нанеслі ўдары ў цэнтры фронту і па флангах. Пасля нядоўгага бою супраціўленне татар было зламана і яны ратаваліся ўцёкамі. У час пагоні быў захоплены абоз ардынцаў. Асабліва вызначыліся ў бітве ратнікі з Новагародка, якімі камандавалі князі Карыятавічы. У выніку перамогі ВКЛ пашырыла сваю тэр. да вусцяў Дняпра і Днястра, замацавала ў сваім складзе Чарнігава-Северскія землі, Падолле, Валынь, Кіеўшчыну. Пачалося вызваленне ўсх.-слав. зямель ад ардынскага панавання.

Г.М.Сагановіч.

т. 3, с. 161

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

сі́ні

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. сі́ні сі́няя сі́няе сі́нія
Р. сі́няга сі́няй
сі́няе
сі́няга сі́ніх
Д. сі́няму сі́няй сі́няму сі́нім
В. сі́ні (неадуш.)
сі́няга (адуш.)
сі́нюю сі́няе сі́нія (неадуш.)
сі́ніх (адуш.)
Т. сі́нім сі́няй
сі́няю
сі́нім сі́німі
М. сі́нім сі́няй сі́нім сі́ніх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

гу́ста-сі́ні

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. гу́ста-сі́ні гу́ста-сі́няя гу́ста-сі́няе гу́ста-сі́нія
Р. гу́ста-сі́няга гу́ста-сі́няй
гу́ста-сі́няе
гу́ста-сі́няга гу́ста-сі́ніх
Д. гу́ста-сі́няму гу́ста-сі́няй гу́ста-сі́няму гу́ста-сі́нім
В. гу́ста-сі́ні (неадуш.)
гу́ста-сі́няга (адуш.)
гу́ста-сі́нюю гу́ста-сі́няе гу́ста-сі́нія (неадуш.)
гу́ста-сі́ніх (адуш.)
Т. гу́ста-сі́нім гу́ста-сі́няй
гу́ста-сі́няю
гу́ста-сі́нім гу́ста-сі́німі
М. гу́ста-сі́нім гу́ста-сі́няй гу́ста-сі́нім гу́ста-сі́ніх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

жаўтава́та-сі́ні

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. жаўтава́та-сі́ні жаўтава́та-сі́няя жаўтава́та-сі́няе жаўтава́та-сі́нія
Р. жаўтава́та-сі́няга жаўтава́та-сі́няй
жаўтава́та-сі́няе
жаўтава́та-сі́няга жаўтава́та-сі́ніх
Д. жаўтава́та-сі́няму жаўтава́та-сі́няй жаўтава́та-сі́няму жаўтава́та-сі́нім
В. жаўтава́та-сі́ні (неадуш.)
жаўтава́та-сі́няга (адуш.)
жаўтава́та-сі́нюю жаўтава́та-сі́няе жаўтава́та-сі́нія (неадуш.)
жаўтава́та-сі́ніх (адуш.)
Т. жаўтава́та-сі́нім жаўтава́та-сі́няй
жаўтава́та-сі́няю
жаўтава́та-сі́нім жаўтава́та-сі́німі
М. жаўтава́та-сі́нім жаўтава́та-сі́няй жаўтава́та-сі́нім жаўтава́та-сі́ніх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

жо́ўта-сі́ні

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. жо́ўта-сі́ні жо́ўта-сі́няя жо́ўта-сі́няе жо́ўта-сі́нія
Р. жо́ўта-сі́няга жо́ўта-сі́няй
жо́ўта-сі́няе
жо́ўта-сі́няга жо́ўта-сі́ніх
Д. жо́ўта-сі́няму жо́ўта-сі́няй жо́ўта-сі́няму жо́ўта-сі́нім
В. жо́ўта-сі́ні (неадуш.)
жо́ўта-сі́няга (адуш.)
жо́ўта-сі́нюю жо́ўта-сі́няе жо́ўта-сі́нія (неадуш.)
жо́ўта-сі́ніх (адуш.)
Т. жо́ўта-сі́нім жо́ўта-сі́няй
жо́ўта-сі́няю
жо́ўта-сі́нім жо́ўта-сі́німі
М. жо́ўта-сі́нім жо́ўта-сі́няй жо́ўта-сі́нім жо́ўта-сі́ніх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

зеленава́та-сі́ні

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. зеленава́та-сі́ні зеленава́та-сі́няя зеленава́та-сі́няе зеленава́та-сі́нія
Р. зеленава́та-сі́няга зеленава́та-сі́няй
зеленава́та-сі́няе
зеленава́та-сі́няга зеленава́та-сі́ніх
Д. зеленава́та-сі́няму зеленава́та-сі́няй зеленава́та-сі́няму зеленава́та-сі́нім
В. зеленава́та-сі́ні (неадуш.)
зеленава́та-сі́няга (адуш.)
зеленава́та-сі́нюю зеленава́та-сі́няе зеленава́та-сі́нія (неадуш.)
зеленава́та-сі́ніх (адуш.)
Т. зеленава́та-сі́нім зеленава́та-сі́няй
зеленава́та-сі́няю
зеленава́та-сі́нім зеленава́та-сі́німі
М. зеленава́та-сі́нім зеленава́та-сі́няй зеленава́та-сі́нім зеленава́та-сі́ніх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ліло́ва-сі́ні

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. ліло́ва-сі́ні ліло́ва-сі́няя ліло́ва-сі́няе ліло́ва-сі́нія
Р. ліло́ва-сі́няга ліло́ва-сі́няй
ліло́ва-сі́няе
ліло́ва-сі́няга ліло́ва-сі́ніх
Д. ліло́ва-сі́няму ліло́ва-сі́няй ліло́ва-сі́няму ліло́ва-сі́нім
В. ліло́ва-сі́ні (неадуш.)
ліло́ва-сі́няга (адуш.)
ліло́ва-сі́нюю ліло́ва-сі́няе ліло́ва-сі́нія (неадуш.)
ліло́ва-сі́ніх (адуш.)
Т. ліло́ва-сі́нім ліло́ва-сі́няй
ліло́ва-сі́няю
ліло́ва-сі́нім ліло́ва-сі́німі
М. ліло́ва-сі́нім ліло́ва-сі́няй ліло́ва-сі́нім ліло́ва-сі́ніх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

васілько́ва-сі́ні

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. васілько́ва-сі́ні васілько́ва-сі́няя васілько́ва-сі́няе васілько́ва-сі́нія
Р. васілько́ва-сі́няга васілько́ва-сі́няй
васілько́ва-сі́няе
васілько́ва-сі́няга васілько́ва-сі́ніх
Д. васілько́ва-сі́няму васілько́ва-сі́няй васілько́ва-сі́няму васілько́ва-сі́нім
В. васілько́ва-сі́ні (неадуш.)
васілько́ва-сі́няга (адуш.)
васілько́ва-сі́нюю васілько́ва-сі́няе васілько́ва-сі́нія (неадуш.)
васілько́ва-сі́ніх (адуш.)
Т. васілько́ва-сі́нім васілько́ва-сі́няй
васілько́ва-сі́няю
васілько́ва-сі́нім васілько́ва-сі́німі
М. васілько́ва-сі́нім васілько́ва-сі́няй васілько́ва-сі́нім васілько́ва-сі́ніх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

алавя́на-сі́ні

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. алавя́на-сі́ні алавя́на-сі́няя алавя́на-сі́няе алавя́на-сі́нія
Р. алавя́на-сі́няга алавя́на-сі́няй
алавя́на-сі́няе
алавя́на-сі́няга алавя́на-сі́ніх
Д. алавя́на-сі́няму алавя́на-сі́няй алавя́на-сі́няму алавя́на-сі́нім
В. алавя́на-сі́ні (неадуш.)
алавя́на-сі́няга (адуш.)
алавя́на-сі́нюю алавя́на-сі́няе алавя́на-сі́нія (неадуш.)
алавя́на-сі́ніх (адуш.)
Т. алавя́на-сі́нім алавя́на-сі́няй
алавя́на-сі́няю
алавя́на-сі́нім алавя́на-сі́німі
М. алавя́на-сі́нім алавя́на-сі́няй алавя́на-сі́нім алавя́на-сі́ніх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

блакітнава́та-сі́ні

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. блакітнава́та-сі́ні блакітнава́та-сі́няя блакітнава́та-сі́няе блакітнава́та-сі́нія
Р. блакітнава́та-сі́няга блакітнава́та-сі́няй
блакітнава́та-сі́няе
блакітнава́та-сі́няга блакітнава́та-сі́ніх
Д. блакітнава́та-сі́няму блакітнава́та-сі́няй блакітнава́та-сі́няму блакітнава́та-сі́нім
В. блакітнава́та-сі́ні (неадуш.)
блакітнава́та-сі́няга (адуш.)
блакітнава́та-сі́нюю блакітнава́та-сі́няе блакітнава́та-сі́нія (неадуш.)
блакітнава́та-сі́ніх (адуш.)
Т. блакітнава́та-сі́нім блакітнава́та-сі́няй
блакітнава́та-сі́няю
блакітнава́та-сі́нім блакітнава́та-сі́німі
М. блакітнава́та-сі́нім блакітнава́та-сі́няй блакітнава́та-сі́нім блакітнава́та-сі́ніх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)