сі́гма

‘назва літары’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз.
Н. сі́гма
Р. сі́гмы
Д. сі́гме
В. сі́гму
Т. сі́гмай
сі́гмаю
М. сі́гме

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

сі́гма

‘у матэматыцы - сума’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. сі́гма сі́гмы
Р. сі́гмы сі́гм
сі́гмаў
Д. сі́гме сі́гмам
В. сі́гму сі́гмы
Т. сі́гмай
сі́гмаю		 сі́гмамі
М. сі́гме сі́гмах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

сі́гма ж., лингв., мат. си́гма

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сі́гма, ‑ы, ж.

Назва літары грэчаскага алфавіта Σ, якая абазначае гук «с»; у матэматыцы — абазначае суму.

[Грэч. sigma.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сі́гма-фу́нкцыя

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне

адз. мн.
Н. сі́гма-фу́нкцыя сі́гма-фу́нкцыі
Р. сі́гма-фу́нкцыі сі́гма-фу́нкцый
Д. сі́гма-фу́нкцыі сі́гма-фу́нкцыям
В. сі́гма-фу́нкцыю сі́гма-фу́нкцыі
Т. сі́гма-фу́нкцыяй
сі́гма-фу́нкцыяю		 сі́гма-фу́нкцыямі
М. сі́гма-фу́нкцыі сі́гма-фу́нкцыях

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

си́гма лингв., мат. сі́гма, -мы ж.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

си́гма-фу́нкция мат. сі́гма-фу́нкцыя, -цыі ж.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ГІПЕРО́НЫ

[ад гіпер... + (нукл) оны],

нестабільныя барыёны з масамі, большымі за масу нейтрона. Час існавання гіперонаў каля 10​-10 с. Характарызуюцца спец. квантавым лікам дзіўнасцю. Гіпероны (Λ° — гіпероны) адкрыты ў касм. прамянях (1947).

Вядомы некалькі тыпаў нейтральных і зараджаных гіперонаў: лямбда (Λ°), сігма (Σ​+, Σ°, Σ​-), ксі (Ξ, Ξ°) і амега (Ω), дзе верхнія знакі «+», «-» і «о» пры сімвалах гіперонаў пазначаюць знак эл. зараду, роўнага элементарнаму электрычнаму зараду. Для кожнага гіперона існуе адпаведная антычасціца. Гіпероны нараджаюцца ў моцных узаемадзеяннях, распадаюцца ў выніку слабых узаемадзеянняў на нуклоны і лёгкія часціцы: пімезоны, электроны і нейтрына. Уласцівасці гіперонаў можна растлумачыць у межах кваркавай мадэлі, паводле якой гіпероны, як і інш. барыёны, складаюцца з 3 кваркаў, прычым у склад гіперонаў абавязкова ўваходзіць S-кварк — носьбіт дзіўнасці. Пры ўзаемадзеянні часціц высокіх энергій з атамнымі ядрамі могуць узнікаць гіпер’ядры. Гл. таксама Узаемадзеянні элементарных часціц.

А.І.Болсун.

т. 5, с. 257

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)