сузіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; незак., каго-што і без дап.

1. Разглядваць, назіраць, пасіўна наглядаць.

С. прыроду.

2. Уяўляць у думках што-н., унікаць розумам у што-н.

С. пройдзены шлях жыцця.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

сузіра́ць

дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. сузіра́ю сузіра́ем
2-я ас. сузіра́еш сузіра́еце
3-я ас. сузіра́е сузіра́юць
Прошлы час
м. сузіра́ў сузіра́лі
ж. сузіра́ла
н. сузіра́ла
Загадны лад
2-я ас. сузіра́й сузіра́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час сузіра́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

сузіра́ць несов. созерца́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сузіра́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак., каго-што і без дап.

1. Глядзець, разглядваць, назіраць. Дзяўчаты сядзелі моўчкі і сузіралі. Мурашка. [Каваль] сузіраў гэта нейкі момант і не заўважыў, адкуль і як з’явіўся на падножцы мужчына з маладым і вельмі заклапочаным тварам. Савіцкі.

2. Уяўляць у думках што‑н., унікаць розумам у што‑н. [Дзед] любіў і пасядзець моўчкі, паглыбіўшыся ў свае думкі, нібы сузіраючы пройдзены шлях свайго доўгага жыцця. Машара.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сузіра́ць ánschauen vt, betráchten vt

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

созерца́ть несов., книжн. сузіра́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

сузіра́цца, ‑аецца; незак.

Зал. да сузіраць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сузіра́нне, -я, н.

1. гл. сузіраць.

2. У філасофіі: працэс непасрэднага ўспрымання рэчаіснасці, пачатковая пачуццёвая ступень пазнання.

Ад жывога сузірання — да абстрактнага мыслення.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

behold [bɪˈhəʊld] v. (beheld) lit. or dated глядзе́ць, сузіра́ць

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

kontemplować

незак. сузіраць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)