стаяко́м
прыслоўе
| станоўч. |
выш. |
найвыш. |
| стаяко́м |
- |
- |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
стаяко́м нареч. стоймя́, на попа́;
паста́віць с. — поста́вить стоймя́ (на попа́)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
стая́к
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
стая́к |
стаякі́ |
| Р. |
стаяка́ |
стаяко́ў |
| Д. |
стаяку́ |
стаяка́м |
| В. |
стая́к |
стаякі́ |
| Т. |
стаяко́м |
стаяка́мі |
| М. |
стаяку́ |
стаяка́х |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
стоймя́ нареч. стаўма́, стаяко́м, старчма́, старчако́м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
стаяко́вы, ‑ая, ‑ае.
Які мае адносіны да станка (у 1 знач.), з’яўляецца стаяком.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
стояко́м нареч., прост. стаяко́м, стаўма́, старчма́, старчако́м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
sztorc :
na sztorc — стаяком; старчма
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
upright2 [ˈʌpraɪt] adv. вертыка́льна; стаяко́м, старчко́м;
sit/stand/hold oneself upright сядзе́ць/стая́ць/трыма́цца пра́ма
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
стая́к, ‑а, м.
1. Вертыкальны брус, слуп і пад. у якім‑н. збудаванні, прыстасаванне якія служаць для апоры або злучэння чаго‑н. Цяпер і клічкі .. [коням] далі, і шыльдачкі пры кожным стаяку прыбілі. Брыль. З той самай ночы, калі не вярнуўся Сяргей, Ліпа амаль кожны дзень выходзіла да парапета. Там была ўтульная лава з чыгуннымі стаякамі. Хомчанка. // Вертыкальная труба збудаванняў. Работнікі сантэхмантажу абавязаны ў новых дамах .. паклапаціцца, каб стаякі і радыятары ў дастатковай ступені награваліся. «Звязда». // Комін ад столі да страхі.
2. Абл. Галандская печ. Вялікую печ, што займала калісьці амаль чвэрць хаты, замяніў стаяк. Пальчэўскі. Ралан .. загадаў Станіку і Чэсю прынесці дроў з павеці і распаліць стаяк. Грамовіч.
3. у знач. прысл. стаяко́м. Разм. У вертыкальным становішчы. Паставіць бервяно стаяком.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Сто́ці ‘высокі, стаячы’, ‘строма’, ‘стойма’, сто́цевы ‘стромы’, сто́цы ‘стойма’, стоць ‘тс’, ‘вертыкальна’, ‘уніз галавой’, сто́цьмы ‘высокі’, сто́ця ‘стромка’ (Сл. ПЗБ), стоць, сто́цьма ‘галавою уніз’ (Янк. 1), ‘перпендыкулярна’ (Касп.), стоць, стацьмако́м ‘стаяком, дагары нагамі, дыбарам’ (Барад.), сто́цьма ‘нястрымна’ (Жд. 2), стоцькі ‘стойма’ (Др.-Падб.), стуць (галавой) ‘уніз галавой’ (Сцяшк.). Паводле аўтараў Сл. ПЗБ (4, 591–592), з літ. stãčias ‘стаячы, стромы, высокі’. Гл. таксама Лаўчутэ, Балтизмы, 132. Сюды ж назоўнікі стоці ‘апорныя слупы ў гумне’ (паст., ЛА, 4), стоць ‘беспарадак’ (Сл. ПЗБ).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)