спазна́ць, -зна́ю, -зна́еш, -зна́е; -зна́ны; зак.

1. што. Засвоіць, асэнсаваць з’явы рэчаіснасці, атрымаць уяўленне.

С. законы развіцця грамадства.

С. ісціну.

2. Набыць веды ў чым-н., пазнаць што-н.

С, як сканструяваны агрэгат.

3. і з дадан. Зазнаць, зведаць што-н. на ўласным вопыце, перажыць што-н.

С. нягоды і пакуты.

С, што такое вайна.

|| незак. спазнава́ць, -знаю́, -знае́ш, -знае́; -знаём, -знаяце́, -знаю́ць.

|| наз. спазнава́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

спазна́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. спазна́ю спазна́ем
2-я ас. спазна́еш спазна́еце
3-я ас. спазна́е спазна́юць
Прошлы час
м. спазна́ў спазна́лі
ж. спазна́ла
н. спазна́ла
Загадны лад
2-я ас. спазна́й спазна́йце
Дзеепрыслоўе
прош. час спазна́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

спазна́ць сов., разг.

1. изве́дать, испыта́ть, позна́ть;

с. го́ра — изве́дать (испыта́ть, позна́ть) го́ре;

2. (получить представление) узна́ть;

с. і́сціну — узна́ть и́стину

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

спазна́ць, ‑знаю, ‑знаеш, ‑знае; зак., каго-што і з дадан. сказам.

1. Ахапіць розумам, асэнсаваць з’явы рэчаіснасці. Левін на працягу твора імкнецца спазнаць логіку і законы класавай барацьбы, і жыццё паўстае перад ім у зусім іншых абрысах. Кучар. А спазнаць бы, чым неба падсінена. Кавалюк.

2. Даведацца пра што‑н. Памёр [Паўлюк] І не спазнаў, Што на чужых араў Ўвесь век чужое поле. Купала. На трэці дзень Галя адчула, што яна сёе-тое ўжо разумее. Падумала: тое, што зрабіў адзін чалавек, другі абавязкова спазнае. Сабаленка.

3. Набыць веды ў чым‑н., пазнаць што‑н. Люба спазнала тайну граматы. Чытаць — гэта было таксама вялікай асалодай. Кудраўцаў. Кузьма, прыгнуўшыся, прыглядаўся, нібы імкнучыся адразу спазнаць усю хітрасць складанай машыны. Броўка. // Атрымаць сапраўднае ўяўленне пра каго‑, што‑н. Можа, потым, як пажыву, больш спазнаю людзей... Кулакоўскі. Ён спазнаў ужо прыхільную лагоднасць яе душы, да якой міжвольна памкнуўся і сам. Быкаў.

4. Адчуць, зазнаць што‑н. на ўласным вопыце, перанесці, перажыць што‑н. Хто не змог эвакуіравацца і застаўся ў Мінску, адразу спазнаў, што такое акупацыя. Рамановіч. І нічога, што ў нейкім там годзе Гора шмат давялося спазнаць, — Не скарыцца ні ў якім паходзе Нам ні ў трыццаць, Ні ў семдзесят пяць. Прыходзька.

5. Апазнаць каго‑н. або што‑н. знаёмае. — Ды гэта ж Марына, нябожчыка Антона дачка, — першая спазнала прыйшоўшую і загаварыла ў маўклівым доме Нупрэева жонка Агрыпіна. Кавалёў. — За два тыдні, бацька, не спазнала свае Бярозаўкі. Васілевіч.

6. Усвядоміць, зразумець, пераканацца. Народ спазнаў, кім мусіць звацца. Чарот.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спазнава́ць, спазна́ць

1. erkénnen* vt;

2. (перанесці, перажыць) erfáhren* vt;

спазнава́ць го́ра [бе́днасць] Leid [Not] erfáhren* [kénnenlernen]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

спазна́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад спазнаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

спазнава́ць, ‑знаю, ‑знаеш, ‑знае; ‑знаем, ‑знаяце.

Незак. да спазнаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зве́даць, -аю, -аеш, -ае; зак., што.

1. Атрымаць звесткі аб чым-н., пазнаць што-н.

З. невядомае.

2. Спазнаць на вопыце, перажыць.

З. многа гора.

|| незак. зве́дваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

вы́знаць, -аю, -аеш, -ае; зак., што і з дадан. (разм.).

1. Тое, што і выведаць.

2. Тое, што і спазнаць.

В. тайну прыроды.

|| незак. вызнава́ць, -наю́, -нае́ш, -нае́; -наём, -наяце́, -наю́ць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пуд, -а, мн. -ы́, -о́ў, м.

Руская мера вагі, роўная 16,38 кілаграма.

◊

Пуд солі з’есці з кім-н. (разм.) — пражыць разам доўгі час і добра спазнаць каго-н.

|| памянш. пу́дзік, -а, мн. -і, -аў, м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)