ГАДЗІ́ НА СМУ́ ТКУ І МАЎЧА́ ННЯ 1989 ,
грамадская акцыя, прысвечаная памяці ахвяр Чарнобыльскай катастрофы 1986 , праведзена 26.4.1989 у Мінску. Яе ўдзельнікі адзначылі 3-ю гадавіну чарнобыльскай бяды маўчаннем: гарэлі свечкі, званіў чарнобыльскі звон, прысутныя трымалі чорныя сцягі, харугвы са знакамі радыяцыйнай небяспекі, назвамі нас. пунктаў Беларусі, што пацярпелі ад аварыі на Чарнобыльскай АЭС . Падобныя акцыі адбыліся таксама ў Бабруйску, Гомелі.
т. 4, с. 420
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
сму́ так
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
адз.
Н.
сму́ так
Р.
сму́ тку
Д.
сму́ тку
В.
сму́ так
Т.
сму́ ткам
М.
сму́ тку
Крыніцы:
krapivabr2012 ,
nazounik2008 ,
piskunou2012 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
журба́ , -ы́ , ж.
Пачуццё смутку , суму, тугі, душэўнай прыгнечанасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
юдо́ ль ж. , книжн. юдо́ ль;
ю. сму́ тку — юдо́ ль ско́ рби
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сум , -у, м.
1. Пачуццё смутку , жалю, журбы.
У матчыным голасе чуўся с.
2. Душэўны неспакой, туга.
Апусцелыя палі і лугі навявалі с.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
засмуці́ ць , -учу́ , -у́ ціш, -у́ ціць; -у́ чаны і -учо́ ны; зак. , каго (што ).
Выклікаць пачуццё смутку , маркоты.
Гэта вестка нас моцна засмуціла.
|| незак. засмуча́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
эле́ гія , -і, мн. -і, -гій, ж.
1. Лірычны верш або музычны твор, прасякнуты пачуццём смутку , журбы, роздуму.
2. перан. Сум, журба, меланхолія.
|| прым. элегі́ чны , -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
vertrá uern
vt
sein Lé ben ~ — пражы́ ць у сму́ тку
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
юдо́ ль , -і, ж. (уст. ).
1. Даліна, лог.
2. У некаторых выразах: месца, дзе пакутуюць, церпяць мукі, а таксама ўвогуле пра жыццё з яго клопатамі і смуткам (кніжн. ).
Ю. смутку .
Ю. плачу.
Зямная ю.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
неразга́ данасць , ‑і, ж.
Уласцівасць і стан неразгаданага. Неразгаданасць смутку . Неразгаданасць лёсу.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)