Рэйнскія сланцавыя горы

т. 13, с. 566

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Рэ́йнскія Сла́нцавыя го́ры мн Rhéinisches Schíefergebirge

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

сла́нцавы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. сла́нцавы сла́нцавая сла́нцавае сла́нцавыя
Р. сла́нцавага сла́нцавай
сла́нцавае		 сла́нцавага сла́нцавых
Д. сла́нцаваму сла́нцавай сла́нцаваму сла́нцавым
В. сла́нцавы (неадуш.)
сла́нцавага (адуш.)		 сла́нцавую сла́нцавае сла́нцавыя (неадуш.)
сла́нцавых (адуш.)
Т. сла́нцавым сла́нцавай
сла́нцаваю		 сла́нцавым сла́нцавымі
М. сла́нцавым сла́нцавай сла́нцавым сла́нцавых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

сла́нцавы ​1, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да сланцу ​1. Сланцавыя пароды. // Які атрымліваецца з сланцу. Сланцавы бензін. Сланцавы пакост. // Які мае адносіны да здабычы, апрацоўкі і выкарыстання сланцу. Сланцавая прамысловасць. Сланцавыя шахты.

сла́нцавы ​2, ‑ая, ‑ае.

Які з’яўляецца сланцам ​2. Сланцавы лён. Сланцавыя расліны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

карбана́тна-сла́нцавы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. карбана́тна-сла́нцавы карбана́тна-сла́нцавая карбана́тна-сла́нцавае карбана́тна-сла́нцавыя
Р. карбана́тна-сла́нцавага карбана́тна-сла́нцавай
карбана́тна-сла́нцавае		 карбана́тна-сла́нцавага карбана́тна-сла́нцавых
Д. карбана́тна-сла́нцаваму карбана́тна-сла́нцавай карбана́тна-сла́нцаваму карбана́тна-сла́нцавым
В. карбана́тна-сла́нцавы (неадуш.)
карбана́тна-сла́нцавага (адуш.)		 карбана́тна-сла́нцавую карбана́тна-сла́нцавае карбана́тна-сла́нцавыя (неадуш.)
карбана́тна-сла́нцавых (адуш.)
Т. карбана́тна-сла́нцавым карбана́тна-сла́нцавай
карбана́тна-сла́нцаваю		 карбана́тна-сла́нцавым карбана́тна-сла́нцавымі
М. карбана́тна-сла́нцавым карбана́тна-сла́нцавай карбана́тна-сла́нцавым карбана́тна-сла́нцавых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

пясча́на-сла́нцавы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. пясча́на-сла́нцавы пясча́на-сла́нцавая пясча́на-сла́нцавае пясча́на-сла́нцавыя
Р. пясча́на-сла́нцавага пясча́на-сла́нцавай
пясча́на-сла́нцавае		 пясча́на-сла́нцавага пясча́на-сла́нцавых
Д. пясча́на-сла́нцаваму пясча́на-сла́нцавай пясча́на-сла́нцаваму пясча́на-сла́нцавым
В. пясча́на-сла́нцавы (неадуш.)
пясча́на-сла́нцавага (адуш.)		 пясча́на-сла́нцавую пясча́на-сла́нцавае пясча́на-сла́нцавыя (неадуш.)
пясча́на-сла́нцавых (адуш.)
Т. пясча́на-сла́нцавым пясча́на-сла́нцавай
пясча́на-сла́нцаваю		 пясча́на-сла́нцавым пясча́на-сла́нцавымі
М. пясча́на-сла́нцавым пясча́на-сла́нцавай пясча́на-сла́нцавым пясча́на-сла́нцавых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

пясча́нікава-сла́нцавы

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. пясча́нікава-сла́нцавы пясча́нікава-сла́нцавая пясча́нікава-сла́нцавае пясча́нікава-сла́нцавыя
Р. пясча́нікава-сла́нцавага пясча́нікава-сла́нцавай
пясча́нікава-сла́нцавае		 пясча́нікава-сла́нцавага пясча́нікава-сла́нцавых
Д. пясча́нікава-сла́нцаваму пясча́нікава-сла́нцавай пясча́нікава-сла́нцаваму пясча́нікава-сла́нцавым
В. пясча́нікава-сла́нцавы (неадуш.)
пясча́нікава-сла́нцавага (адуш.)		 пясча́нікава-сла́нцавую пясча́нікава-сла́нцавае пясча́нікава-сла́нцавыя (неадуш.)
пясча́нікава-сла́нцавых (адуш.)
Т. пясча́нікава-сла́нцавым пясча́нікава-сла́нцавай
пясча́нікава-сла́нцаваю		 пясча́нікава-сла́нцавым пясча́нікава-сла́нцавымі
М. пясча́нікава-сла́нцавым пясча́нікава-сла́нцавай пясча́нікава-сла́нцавым пясча́нікава-сла́нцавых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

Schíefergebirge

n -s сла́нцавыя го́ры

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

БАЙКА́ЛЬСКІЯ НЕАЛІТЫ́ЧНЫЯ КУЛЬТУ́РЫ,

археалагічныя культуры неаліту на тэр. Прыбайкалля. Насельніцтва найб. ранняй ісакаўскай культуры (4-е — пач. 3-га тыс. да нашай эры) займалася паляваннем, вырабляла сланцавыя наканечнікі стрэл, шліфаваныя цёслы, вастрадонны і паўяйкападобны керамічны посуд з адбіткам сеткі-пляцёнкі на паверхні. Плямёны сяроўскай культуры (3-е тыс. да нашай эры) удасканалілі каменныя і касцяныя прылады (шліфавалі і свідравалі). З’явіліся рэчы з зялёнага нефрыту, складаны лук з касцянымі абкладамі, скульптурныя выявы ласёў, рыб, антрапаморфныя фігуркі, наскальныя малюнкі. Кругладонны посуд упрыгожаны адбіткамі розных штампаў. Асн. заняткам насельніцтва кітойскай культуры (сярэдзіна 3 — пач. 2-га тыс. да нашай эры) было рыбалоўства. З’явіліся састаўныя (з косці і каменю) рыбалоўныя кручкі, доўгія касцяныя кінжалы з крамянёвымі ўкладышамі, павялічылася колькасць вырабаў з нефрыту. Пахавальны абрад насельніцтва Байкальскіх неалітычных культур — трупапалажэнне ў грунтавых магілах; нябожчыкаў пасыпалі вохрай.

т. 2, с. 225

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ГЕРЦЫ́НСКАЯ СКЛА́ДКАВАСЦЬ,

варысцыйская складкавасць, варыская складкавасць, эра тэктагенезу, які адбываўся ад сярэдзіны дэвону да сярэдзіны трыясу на ўсіх мацерыках зямнога шара. Выявілася ва ўтварэнні астраўных дуг, у вулканізме, намнажэнні магутных тоўшчаў граўвакавага флішу, утварэнні складкавых гор (герцынід, варыцыд), фарміраванні структур новага тыпу — краявых і перыклінальных прагінаў і запаўненні іх маласавымі фармацыямі (гл. Маласы). Герцынская складкавасць мела некалькі фаз: акадскур, брэтонскую, судэцкую, астурыйскую, заальскую. На большай ч. абласцей герцынская складкавасць ў пермскім перыядзе сфарміраваўся платформавы рэжым. У Паўд. Еўропе, на Алтаі і ў Мангола-Ахоцкай сістэме гораўтварэнне завяршылася ў раннім трыясе. У час герцынскай складкавасці ўзніклі складкавыя структуры Урала, Мугаджараў, Цянь-Шаня, Цэнтр. Казахстана, Зах. і Цэнтр. Еўропы (паўд. Англія, Французскае плато, Вагезы, Шварцвальд, Ардэны, Рэйнскія Сланцавыя горы, Багемскі масіў, Судэты), Паўн. Амерыкі (Апалачы, Канадскі архіпелаг), Паўд. Амерыкі (Анды), Усх. Аўстраліі, Паўн. Афрыкі і інш.

Г.У.Зінавенка.

т. 5, с. 202

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)