Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
спры́тны, ‑ая, ‑ае.
1. Якому ўласцівы фізічны спрыт; лоўкі, паваротлівы. Сам [хлапчына] высокі, спрытны, стройны, да работы ўсякай здольны.Дубоўка.З усіх каралінскіх хлопцаў .. [Рыгор і Мікодым] былі самыя спрытныя і не баяліся лазіць на ясакар.Сабаленка.Валя ўсім падабаецца. Спрытная, усё ў яе руках гарыць.Ермаловіч./ Пра рукі, пальцы. Часам хто і слабейшы, ды спрытнай рукой зробіць больш за дужэйшых.Дубоўка.Прыемна было пазіраць, як пад спрытнымі пальцамі ў .. [маці] расцвітаюць васількі, рамонкі, сплятаюцца ў вянок.Карпаў.// Які валодае спрытам, уменнем (у якой‑н. галіне). Міхась Кірылавіч быў не надта спрытны лыжнік, ды яшчэ на пачатку крыху прыхінуўся, што не ўмее.Шамякін.Заўжды дзіўнаградцы — Племя заўзятых — І ў працы, і ў танцах Спрытныя надта.Калачынскі.Мабыць, найбольш гаваркі, вясёлы і спрытны на словы быў сёння Віктар.Зарэцкі.// Зроблены, выкананы са спрытам, уменнем; лоўкі. Віця доўга любавалася спрытнай работай Івана Харытонавіча.Новікаў.Вось .. [Мая] нагінаецца, бярэ рыбіну з вялікага каша, кладзе на стол, два спрытныя ўзмахі нажом — і рыбіна гатова.Дуброўскі.Паляўнічы спрытным рухам закінуў стрэльбу за плячо, падбег да здабычы.Гамолка.
2.Разм. Акуратны, зграбны. Спрытная постаць. □ А нос... я глянуць мушу ў неба, Бо не патраплю, як пачаць І з чым нос дзядзькаў параўнаць, Каб выйшаў ён такі, як трэба: Ну, нос кароткі і таўсматы, Ды досыць спрытны, хоць кірпаты.Колас.
3. Які лёгка знаходзіць выхад з цяжкага становішча; кемлівы, знаходлівы. Сцяпан Фёдаравіч выявіў сябе спрытным камандзірам і энергічным чалавекам.Мележ.//Неадабр. Прадпрымальны, абаротлівы. Спрытнаму на розныя махінацыі і гешэфты Хурсу добра шанцавала.Кудраўцаў.
4.Разм. Добры, зручны ў карыстанні (пра рэчы, прадметы). Спрытная сякера. □ Боты спрытны, за калені. Рог — бы чортава рабро. Завяршала ўсё адзенне Тое гордае пяро.Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
behind
[bɪˈhaɪnd]1.
prep.
1) зза́ду; за, па́-за
behind the door — за дзьвяры́ма
behind the hill — за, па-за ўзго́ркам
behind the house — за до́мам, зза́ду до́му
He is behind the others in his class — Ён го́ршы, слабе́йшы за і́ншых у кля́се
behind time, schedule — спо́зьнены
to be behind time — пазьні́цца
2) па
to leave behind oneself — пакі́нуць па сабе́(пасьля́ сьме́рці)
3) за
His friends are behind him — Яго́ныя сябры́ стая́ць за яго́
2.
adv.
1) зза́ду; спо́зьнена
to be far behind — быць, заста́цца далёка зза́ду
2) у рэзэ́рве, у запа́се
More supplies are behind — У рэзэ́рве ёсьць больш прыпа́саў
3) по́зна, ня ў час
а) The train is behind today — Цягні́к сёньня по́зьніцца
б) to be behind with/in one’s work — пазьні́цца з рабо́тай, зацягну́ць з рабо́тай
в) to be behind with one’s rent — пратэрмінава́ць кватэ́рную пла́ту
•
- behind the times
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)