склюд, -а, М -дзе, мн. -ы, -аў, м.
Цяслярская сякера для склюдавання, абчэсвання бярвення.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
склю́д
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
склю́д |
склю́ды |
| Р. |
склю́да |
склю́даў |
| Д. |
склю́ду |
склю́дам |
| В. |
склю́д |
склю́ды |
| Т. |
склю́дам |
склю́дамі |
| М. |
склю́дзе |
склю́дах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
склюд, ‑а, М ‑дзе, м.
Цяслярская сякера для склюдавання, абчэсвання бярвення. Цімохава хата была моцная, ёмкая, пабудаваная з тоўстага сасновага дрэва, гладка спушчанага пад склюд. Колас. Частыя ўдары сякер і склюдаў абганялі сухія сукі і зялёныя ралы... Гартны. Мабыць, жадаючы шчыра дабра, Бацька мне рана пачаў давяраць Молат у кузні, каня ў баразне, Склюд на будоўлі і цэп у гумне. Непачаловіч. // перан. Разм. Пра худога, згорбленага чалавека або жывёліну. У вагон трапіла група студэнтаў з будаўнічага факультэта. Адзін з іх — галалобы, худы, гарбаносы, як склюд. Карпаў. Конь, высокі худы склюд, нязграбна перастаўляе ногі і вязе Ёселеву краму далей па вёсцы. Васілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
склюд
(літ. skliùtas)
вялікая цяслярская сякера для абчэсвання бярвення.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Камацёс ’склюд’ (М. Гарэцкі — Абабурка, Дыял.), ’каменячос’ (шальч., Сл. паўн.-зах.) — у выніку апрашчэння з каменячос з семантычным пераносам з Nomen agentis у Nomen instrumenti (у ’склюд’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ *Прышклюдава́ць, прышклюдоваць ’абчасаць склюдам’ (ПСл). Да склюд (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Склю́ндра ‘скупяндзя; пляткарка’ (брэсц., Нар. лекс.). Няясна, магчыма, ад склюд, склют ‘жмінда’ (гл.) з экспрэсіўнай суфіксацыяй. Параўн. укр. шлю́ндра ‘неахайная жанчына; шлюха’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)