скарпіён, -а, мн. -ы, -аў, м.

Ядавітая павукападобная членістаногая жывёліна, якая водзіцца ў трапічных і субтрапічных паясах.

|| прым. скарпіёнавы, -ая, -ае.

С. яд.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скарпіё́н

назоўнік, агульны, адушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. скарпіё́н скарпіё́ны
Р. скарпіё́на скарпіё́наў
Д. скарпіё́ну скарпіё́нам
В. скарпіё́на скарпіё́наў
Т. скарпіё́нам скарпіё́намі
М. скарпіё́не скарпіё́нах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Скарпіён м., астр. Скорпио́н

скарпіён м., зоол. скорпио́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скарпіён, ‑а, м.

Ядавітая жывёліна класа павукападобных, якая пашырана ў трапічных і субтрапічных паясах. У .. лясах водзіцца шмат змей і яшчарак. Часта сустракаюцца павукападобныя — фалангі і скарпіёны. Гавеман. [Хлопец] ускочыў з такім спрытам, нібы яго джыгануў скарпіён. Лынькоў. // перан. Разм. Пра злоснага, яхіднага чалавека. Ходзяць такія барадатыя скарпіёны ды глядзяць, каго б так уджаліць, каб балела доўга. Асіпенка.

[Грэч. skorpios.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Скарпіён

т. 14, с. 441

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Скарпіён (сузор’е) 4/470, 556—557 (карта), 587, 597; 9/263, 548

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

скарпіён м. заал. Skorpion [-´pĭo:n] m -(e)s, e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

скарпіён

(лац. scorpio, -onis, ад гр. skorpios)

1) ядавітая членістаногая жывёла класа арахнідаў, пашыраная ў тропіках і субтропіках;

2) старадаўняя кідальная машына, від балісты.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Скарпіён ‘ядавіты павук’ (ТСБМ, Ласт., Некр. і Байк.), ст.-бел. скоропей ‘тс’. Карскі (1, 257) прыводзіць склонавую форму слова з т. зв. другім поўнагалоссем ст.-бел. скоропіѧмъ (XVI ст.), для якой падае рэканструяваную аснову *skъr̥p‑. Запазычана з ст.-слав. скоръпии, што з грэч. σκορπίος ‘тс’ (Фасмер 3, 654). Сучаснае беларускае слова, відаць, з рускай мовы.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Скарпіён трапічны 7/591 (іл.)

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)