Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
скарача́льны
1.мат. сократи́мый;
~ныя лі́кі — сократи́мые чи́сла;
2.физиол. сократи́тельный
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
скарача́льны, ‑ая, ‑ае.
Якому ўласціва скарачальнасць. Скарачальныя лікі. Скарачальнае рэчыва мышачнай тканкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скарача́льныматэм. kürzbar, reduzíerbar
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
сократи́тельныйскарача́льны.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
сократи́мыйскарача́льны;
сократи́мые чи́сламат. скарача́льныя лі́кі.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
АКТЫ́Н,
мышачны бялок. Мал. м. 42 000. Складаецца з 374 астаткаў амінакіслот і небялковай часткі (АТФ ці АДФ). Існуе ў глабулярнай (манамернай) і фібрылярнай (палімернай, дамінуе ў мышцах) формах. Утварае аснову тонкіх філаментаў мышачных міяфібрыл і мікрафіламентаў у нямышачных клетках. У папярочна-паласатых і гладкіх мышцах з міязінам утварае іх асн. структурны скарачальны комплекс — актаміязін. Зваротныя пераходы паміж манамернай і палімернай формамі ў нямышачных структурах фарміруюць рухомасць клетак, рух цытаплазмы, арыентацыю рэцэптараў на цытаплазматычнай мембране і інш.