скапы́ціцца

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. скапы́чуся скапы́цімся
2-я ас. скапы́цішся скапы́ціцеся
3-я ас. скапы́ціцца скапы́цяцца
Прошлы час
м. скапы́ціўся скапы́ціліся
ж. скапы́цілася
н. скапы́цілася
Загадны лад
2-я ас. скапы́цься скапы́цьцеся
Дзеепрыслоўе
прош. час скапы́ціўшыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

скапы́ціцца сов.

1. (о лошади) оступи́ться; споткну́ться;

2. прост. скопы́титься;

3. перен. споткну́ться; сде́лать неве́рный шаг

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

скапы́ціцца, ‑пычуся, ‑пыцішся, ‑пыціцца; зак.

Разм.

1. Зак. да капыціцца.

2. перан. Памыліцца, зрабіць што‑н. няправільна. — Мы от тут акурат і баяліся скапыціцца... Шынклер.

3. перан. Паваліцца, упасці. Шчэхула як стаяў, так і скапыціўся, грымнуўшыся на падлогу. Машара. // Захварэць, злегчы. — Бачыш, не ў пару скапыціўся, — сказаў.. [дзядзька Даніла], відаць, думаючы пра тое, што праз тыдзень-два трэба будзе пачынаць сяўбу. Асіпенка.

4. Памерці, згінуць. Вядзьмар жа керхаў, керхаў ды і скапыціўся: відаць, Тодараў дручок быў мацнейшы за яго чары. Якімовіч. І дзед злуецца ды гадае, Калі скапыцяцца паны. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

скапы́ціцца разм. груб. (памерці) ins Gras béißen*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

капы́ціцца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -ціцца; незак.

Спатыкацца (пра каня).

|| зак. скапы́ціцца, -ціцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

скопы́титься прост. скапы́ціцца, звалі́цца з ног; (умереть) вы́цягнуць но́гі.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Наўскапыта́ ’наўскач, галопам’ (Колас, ТСБМ). Да капыт (гл.), магчыма, ад ускапы́ціць ’узараць зямлю капытамі’ або скапы́ціцца ’зачапіцца капытом, нагою пры бегу’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

kita

kit|a

ж.

1. хвост лісіцы;

2. плюмаж;

odwalić ~ę разм. адкінуць хвост; скапыціцца; памерці

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Скапы́ціць ‘стаптаць капытамі’ (Нар. лекс.), скапы́таваць ‘тс’ (Варл.), скапы́ціцца ‘спатыкнуцца’ (ТСБМ, Нас., Шат., Гарэц., Юрч., Варл., Сцяшк., Жд. 2, Бяльк.), ‘памерці, здохнуць’ (Шат., Касп., Байк. і Некр.), ‘памыліцца’ (ТСБМ, Янк. Мат.), ‘скасіцца, сказіцца’ (Бяльк.), скапу́ціцца, скопу́ціцца ‘памерці, здохнуць’ (ТС). Рус. скопы́тить ‘стаптаць капытамі, збіць’, скопы́титься ‘зваліцца ад стомленасці, хваробы; памерці’, польск. skopycić się ‘дастаць хваробу капыта (аб кані)’, ‘спатыкнуцца, памыліцца’. Да капыта (гл.); для значэння ‘памерці, здохнуць’ нельга выключыць уплыў папярэдняга слова.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

спаткнуцца, спатыкнуцца / пра каня: скапыціцца; аступіцца (разм.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)