ска́зка
‘спіс; рэестр’
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ска́зка |
ска́зкі |
| Р. |
ска́зкі |
ска́зак |
| Д. |
ска́зцы |
ска́зкам |
| В. |
ска́зку |
ска́зкі |
| Т. |
ска́зкай
ска́зкаю |
ска́зкамі |
| М. |
ска́зцы |
ска́зках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ска́зка ж., ист. (список, реестр) ска́зка;
○ рэві́зская с. — реви́зская ска́зка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ска́зка
1. ка́зка, -кі ж.;
2. перен. ка́зка, -кі ж., ба́йка, -кі ж.;
всё э́то ска́зки усё гэ́та ка́зкі (ба́йкі);
3. (список, реестр) ист. ска́зка, -кі ж.;
реви́зская ска́зка ист. рэві́зская ска́зка;
◊
ска́зка про бе́лого бычка́ шутл. ка́зка пра бе́лага бычка́;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ска́зка, ‑і, ДМ ‑зцы; Р мн. ‑зак; ж.
Гіст. Спіс, рэестр. Малым быўшы, сляпых вадзіў: А падросшы і сам брадзіў; Не прыпісаны да сказкі, І так жыву з божай ласкі. Багушэвіч.
•••
Рэвізская сказка (гіст.) — спіс асоб, якія падлягалі абкладанню падушным падаткам (складаўся пры рэвізіі).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
сказка
Том: 31, старонка: 286.
Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)
рэві́зскі, ‑ая, ‑ае.
Гіст. Які мае адносіны да рэвізіі (у 3 знач.); вызначаны, устаноўлены ў выніку рэвізіі (у 3 знач.). Рэвізскі спіс. Рэвізская душа.
•••
Рэвізская сказка (гіст.) гл. сказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэві́зскі ист. реви́зский;
~кія ду́шы — реви́зские ду́ши;
○ ~кая ска́зка — реви́зская ска́зка
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ВО́ЛКАЎ Раман Міхайлавіч
(13.10.1885, г. Ноўгарад-Северскі, Украіна — 6.5.1959),
украінскі фалькларыст і літ.знавец. Праф. (1921). Скончыў Нежынскі гісторыка-філал. ін-т (1912). Даследаваў нар. драму, казкі, быліны і літ.-фалькл. сувязі. У працах пра сюжэтаскладанне ўсх.-слав. казак, стыль рус. казак і вытокі пушкінскай «Казкі пра цара Салтана» выкарыстаў і бел. матэрыял.
Тв.:
Народная драма «Царь Максимилиан» // Рус. филол. вестн. 1912. Т. 67—68, № 1—4;
Сказка: Разыскания по сюжетосложению народной казкі. Т. 1. Сказка великорусская, украинская, белорусская. Харьков, 1924.
т. 4, с. 264
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
при́сказка нар.-поэт., лит. пры́казка, -кі ж.;
э́то при́сказка, а ска́зка впереди́ гэ́та пры́казка, а ка́зка напе́радзе.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Eandem incudem tundere (Cicero)
Біць па адным і тым жа кавадле.
Бить по одной и той же наковальне.
бел. Набіць аскому. Казка пра белага бычка.
рус. Тем же салом да по тем же ранам. Бить в (одну) точку. Набивать оскомину. Сказка про белого бычка.
фр. Agacer les dents (Набивать оскомину). L’histoire du petit navire (История/рассказ про маленький кораблик).
англ. The same old story (Всё та же старая сказка).
нем. Immer das alte Lied singen (Всегда петь старую песню).
Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)