свист в разн. знач. свіст, род. сві́сту м.;

пти́чий свист птушы́ны свіст;

свист ве́тра свіст ве́тру;

свист пуль свіст куль;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

свіст (род. сві́сту) м., в разн. знач. свист;

птушы́ны с. — пти́чий свист;

с. ве́трусвист ве́тра;

с. кульсвист пуль;

маста́цкі с. — худо́жественный свист

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

фью и фьють межд. (свист) фю.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Свіст ‘рэзкі высокі гук’, ‘гук такога тэмбру, які ўтвараецца птушкамі, жывёламі’, ‘гук, які ўтварае прадмет пры хуткім рассяканні паветра’ (ТСБМ), свіста́ць ‘утвараць рэзкі высокі гук’ (ТСБМ, Нас., Сцяшк., Юрч.), ‘сцябаць, хвастаць’ (Нас.), ‘свістаць’, ‘ліцца з сілаю’ (ТС, Сл. ПЗБ), ‘брыкаць, брыкацца’ (Юрч.), свісце́ць ‘свістаць’, сві́снуць ‘засвістаць’, ‘моцна ўдарыць’, ‘хутка прайсці’ (Сл. ПЗБ), ‘украсці, ‘моцна ўдарыць’ (Растарг.), ст.-бел. свиснути ‘засвістаць’ (Альтбаўэр). Укр. свист, свиста́ти, рус. свист, свиста́ть, свисте́ть, польск. świstać, świsnąć, чэш. svístati, svíštěti, славац. svištať, славен. svískati ‘шыпець, фыркаць’, švȋstati ‘свісцець’, ст.-слав. свистати. Прасл. *svistati ‘свісцець’, шматкратны дзеяслоў *sviščati; гл. Борысь, 624. Лічыцца экспрэсным гукапераймальным словам, аналагічным лац. sibilō, ‑are ‘свісцець’, грэч. σίζω ‘свіст’; узнаўляюць таксама і.-е. корань *k̑vis‑: *k̑veis‑, роднасны ст.-ісл. hvísla ‘шаптаць, свістаць, бушаваць’, ст.-англ. hvístlian ‘свістаць’, англ. whistle ‘тс’. Параўн. яшчэ польск. gwizdać, чаш. hvízdati, славац. hvizdať, в.-луж hwizdać, н.-луж. gwizdaś з варыянтам кораня *gweizdz‑, гл. Фасмер, 3, 581; Махэк₂, 597; Брукнер, 538; Бязлай, 3, 352. Борысь (624) славянскае слова ўзводзіць да і.-е. гукапераймальнага *su̯ei̯‑/su̯i‑ ‘сіпець; свісцець’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прані́злівы

1. пронзи́тельный; ре́зкий;

п. свіст — пронзи́тельный (ре́зкий) свист;

2. (очень сильный — о ветре, холоде и т.п.) прони́зывающий; (о боли — ещё) сверля́щий;

3. перен. (о взгляде) пронзи́тельный; о́стрый; (проникающий внутрь — ещё) прони́зывающий

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

просвисте́ть сов.

1. (издать свист) прасвіста́ць, засвіста́ць, сві́снуць;

2. (исполнить свистом) прасвіста́ць;

просвисте́ть марш прасвіста́ць марш;

3. (пролететь со свистом) прасвіста́ць;

просвисте́ла над голово́й пу́ля прасвіста́ла над галаво́й ку́ля;

4. (какое-то время) прасвіста́ць;

всю ночь под окно́м просвисте́л солове́й усю́ ноч пад акно́м прасвіста́ў салаве́й.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

свіста́ць несов.

1. в разн. знач. свиста́ть, свисте́ть;

дрозд сві́шча — дрозд сви́щет;

на сенажа́ці сві́шчуць ко́сы — на лугу́ сви́щут ко́сы;

с. усі́х наве́рх — свиста́ть всех наве́рх;

2. (издавать свист с помощью прибора) свисте́ть;

параво́з сві́шча — парово́з свисти́т;

с. у ду́дку — свисте́ть в ду́дку;

3. (литься) свиста́ть, хлеста́ть;

кроў сві́шча з ра́ны — кровь сви́щет (хле́щет) из ра́ны;

с. у кула́к — свисте́ть (свиста́ть) в кула́к;

ве́цер ~шча ў кішэ́нях — ве́тер свисти́т в карма́нах

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)