салапя́ка, -і, ДМ -у, Т -ам, м.; ДМ -пя́цы, Т -ай (-аю), ж., мн. -і, -пя́к (разм., зневаж.).
Разява, неарганізаваны чалавек.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
салапя́ка
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
салапя́ка |
салапя́кі |
| Р. |
салапя́кі |
салапя́к |
| Д. |
салапя́ку |
салапя́кам |
| В. |
салапя́ку |
салапя́к |
| Т. |
салапя́кам |
салапя́камі |
| М. |
салапя́ку |
салапя́ках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
салапя́ка
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
салапя́ка |
салапя́кі |
| Р. |
салапя́кі |
салапя́к |
| Д. |
салапя́цы |
салапя́кам |
| В. |
салапя́ку |
салапя́к |
| Т. |
салапя́кай
салапя́каю |
салапя́камі |
| М. |
салапя́цы |
салапя́ках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
салапя́ка м. и ж., разг., пренебр. размазня́; рази́ня
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
салапя́ка, ‑і, ДМ ‑у, Т ‑ам, м.; ДМ ‑пяцы, Т ‑ай (‑аю), ж.
Разм. зневаж. Разява, неарганізаваны чалавек.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Салапя́ка ’разява, чалавек з высунутым языком; чалавек з адкрытым ротам; той, хто часта высоўвае язык’ (ТСБМ, Др.-Падб., Шат., Гарэц., Нар. лекс.), салапя́к (Бір. Дзярж.), салапа́йка (Сцяшк. Сл., Янк. 1), солопʼя́ка (Клім.), салопя́ка, салапі́ха (Сл. ПЗБ), сале́па (Скарбы), салапа́ты (Жд. 1), салапа́н (Нар. сл.), солопэ́й (Нар. лекс.), салапа́ты, салапа́йка, салапе́ка (Мат. Гом.), солопе́ка, солопе́та (ТС). Для ўкр. солопій ’салапяка’ і, такім чынам, бел. солопэ́й Анікін, Этымалогія–1982, 69 узнаўляе прасл. *solpějь. Да салупаць (гл.) з рознымі суф. Сюды ж салапа́ты, салапа́ч ’той, хто выгаворвае с замест ш’ (Шат.), салапа́ты ’шапялявы’ (Ян.) з далейшым развіццём значэння ’чалавек з разінутым ротам’ — ’чалавек, які мае дэфект вымаўлення’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Салапе́нда ’салапяка’ (Жыв. сл.). Ад салопіць, салупаць (гл.) з суф. ‑енд‑а. Аб суфіксацыі гл. Сцяцко, Афікс. наз., 98.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
niedojda
м./ж. разм. няўклюда; разявака, салапяка
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
◎ Перахалопіць ’перасаліць’ (Мік.), міёр. пірьхалопіць перастарацца, перабольшаць’ (Нар. сл.), мсцісл. піріхалопяівыць, піріхалдпывыць ’перабіраць меру’ (Юрч. СНЛ). Наўрад ці ўзыходзіць да грэч. άλς ’соль’. Хутчэй, звязана з салапяка ’разявака © якое, магчыма, з’яўляецца роднасным франц. salopę ’неахайны’, saloper ’партачыць, халтурыць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
roztrzepaniec
м.
1. салапяка, рассеяны чалавек;
2. кіслае малако (са смятанай і сыроваткай)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)