ры́царь ры́цар, -ра м.;

ры́царь без стра́ха и упрёка книжн. ры́цар без стра́ху і дако́ру.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

рыцарь

Том: 31, старонка: 20.

img/31/31-020_0110_Рыцарь.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

ры́цар м., прям., перен. ры́царь;

р. без стра́ху і дако́рукнижн. ры́царь без стра́ха и упрёка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ры́цар ’у сярэдневяковай Еўропе: феадал, які належаў да ваенна-землеўладальніцкага саслоўя, цяжка ўзброены воін’ (ТСБМ), ст.-бел. рыцеръ, рицеръ, рыцаръ, рыцэръ, рицэръ, ритеръ, рыдель, ридель ’рыцар’, руск. ры́царь, укр. ри́цар, ли́цар. Ва ўсходнеславянскія мовы трапіла з польскай, параўн. польск. rycerz ’тс’, якое з с.-в.-ням. ritter, ням. Ritter ’рыцар’ (Брукнер, 470–471; Фасмер, 3, 532; Чарных, 2, 132).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

мечено́сец ист.

1. (рыцарь Ливонского ордена) мечано́сец, -сца м.;

2. (воин, вооружённый мечом) ме́чнік, -ка м.; мечано́сец, -сца м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зага́на ж. поро́к м., изъя́н м., недоста́ток м.;

бе́днасць не з. — бе́дность не поро́к;

ры́цар без стра́ху і ~ныры́царь без стра́ха и упрёка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Ab equis ad asinos

3 коней у аслы.

Из коней в ослы.

бел. Быў конь, ды з’ездзіўся. Быў ляснічым, а стаў нічым.

рус. Из кобыл да в клячи. Из попов да в дьяконы. Из хомута да в шлейку. Из саней, да в дровни. Был я когда-то Пахомычем, а ныне и Иванычем не зовут. Из куля да в рогожку. Был конь, да изъездился. Был город, осталось городище. Был дуб, а стал сруб; время прибудет, и того не будет.

фр. Aujourd’hui chevalier demain vacher (Сегодня ‒ рыцарь/всадник, завтра ‒ скотник).

англ. From horses to asses (Из коней в ослы).

нем. Vom Pferde auf den Esel herunterkommen (Спуститься c лошади на осла).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

страхI страх, род. стра́ху м.;

чу́вство стра́ха пачуццё стра́ху;

под стра́хом чего́-л. пад стра́хам чаго́е́будзь;

на свой страх на свой страх;

у стра́ха глаза́ велики́ погов. у стра́ха во́чы вялі́кія;

стра́ха ра́ди з-за стра́ху;

ры́царь без стра́ха и упрёка ры́цар без стра́ху і зага́ны;

не за страх, а за со́весть добрасумле́нна, не з-за стра́ху, а па сумле́нні;

де́йствовать на свой страх и риск дзе́йнічаць на свой страх і ры́зыку (на сваю́ адка́знасць);

нагоня́ть страх на (кого-л.) наганя́ць страх на (каго-небудзь).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

страх

1. род. стра́ху м. страх; (сильное волнение) тре́пет;

пачуццё стра́ху — чу́вство стра́ха;

са стра́ху — со стра́ха;

пад стра́хам чаго́е́будзь — под стра́хом чего́-л.;

2. нареч., разг. страх, страсть;

с. як люблю́ спява́ць — страх (страсть) как люблю́ петь;

с. як хо́чацца пае́хаць у Маскву́ — страсть как хо́чется пое́хать в Москву́;

3. в знач. сказ. страх, жуть;

маро́з такі́ — про́ста с. — моро́з тако́й — про́сто страх (жуть);

на свой с. — на свой страх;

не вялі́кі с. — не велика́ беда́;

нагна́ць стра́ху — (на каго) нагна́ть стра́ха (на кого);

ры́цар без стра́ху і дако́рукнижн. ры́царь без стра́ха и упрёка

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

о́бразI м.

1. во́браз, -за м.;

худо́жественный о́браз маста́цкі во́браз;

о́бразы бу́дущего во́бразы бу́дучага;

2. (облик) аблі́чча, -чча ср.;

3. (порядок, способ) хара́ктар, -ру м., скла́д, род. скла́ду м.; спо́саб, -бу м., лад, род. ла́ду м.;

о́браз жи́зни спо́саб жыцця́;

о́браз правле́ния спо́саб (лад) праўле́ння;

о́браз мы́слей склад ду́мак;

обстоя́тельство о́браза де́йствия грам. акалі́чнасць спо́сабу дзе́яння;

каки́м о́бразом? які́м чы́нам?;

нико́им о́бразом нія́кім чы́нам;

таки́м о́бразом такі́м чы́нам;

гла́вным о́бразом гало́ўным чы́нам;

надлежа́щим, до́лжным о́бразом нале́жным чы́нам;

бессо́вестным о́бразом бессаро́мна;

вы́годным о́бразом вы́гадна;

наилу́чшим о́бразом як найле́пш;

не́которым о́бразом не́йкім чы́нам; (в известной степени) у пэ́ўнай ступе́ні; (как-то) не́як;

ра́вным о́бразом такса́ма;

сле́дующим о́бразом такі́м чы́нам;

ры́царь печа́льного о́браза ры́цар журбо́тнага во́браза.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)