Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Румынскае таварыства сяброўскіх сувязей з СССР 9/176
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
румы́нскі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
румы́нскі |
румы́нская |
румы́нскае |
румы́нскія |
| Р. |
румы́нскага |
румы́нскай румы́нскае |
румы́нскага |
румы́нскіх |
| Д. |
румы́нскаму |
румы́нскай |
румы́нскаму |
румы́нскім |
| В. |
румы́нскі (неадуш.) румы́нскага (адуш.) |
румы́нскую |
румы́нскае |
румы́нскія (неадуш.) румы́нскіх (адуш.) |
| Т. |
румы́нскім |
румы́нскай румы́нскаю |
румы́нскім |
румы́нскімі |
| М. |
румы́нскім |
румы́нскай |
румы́нскім |
румы́нскіх |
Крыніцы:
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
малда́ўска-румы́нскі
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
малда́ўска-румы́нскі |
малда́ўска-румы́нская |
малда́ўска-румы́нскае |
малда́ўска-румы́нскія |
| Р. |
малда́ўска-румы́нскага |
малда́ўска-румы́нскай малда́ўска-румы́нскае |
малда́ўска-румы́нскага |
малда́ўска-румы́нскіх |
| Д. |
малда́ўска-румы́нскаму |
малда́ўска-румы́нскай |
малда́ўска-румы́нскаму |
малда́ўска-румы́нскім |
| В. |
малда́ўска-румы́нскі (неадуш.) малда́ўска-румы́нскага (адуш.) |
малда́ўска-румы́нскую |
малда́ўска-румы́нскае |
малда́ўска-румы́нскія (неадуш.) малда́ўска-румы́нскіх (адуш.) |
| Т. |
малда́ўска-румы́нскім |
малда́ўска-румы́нскай малда́ўска-румы́нскаю |
малда́ўска-румы́нскім |
малда́ўска-румы́нскімі |
| М. |
малда́ўска-румы́нскім |
малда́ўска-румы́нскай |
малда́ўска-румы́нскім |
малда́ўска-румы́нскіх |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Са́пка 1 ’матыка’ (Касп., ТС, Клім., Выг.), са́па ’тс’ (Мат. Гом.). Рус. паўдн. сапа́, са́пка, укр. са́па́, са́пка ’тс’. Праз польск. sapa ’тс’ (Брукнер, 481) з франц. sape ’матыка’, італ. zappa, sapa ’тс’ (гл. Міклашыч, 27; Бернекер, 1, 121). Румынскае пасрэдніцтва (Мацэнаўэр, LF, 19 246; Брукнер, там жа) адхіляецца Фасмерам (3, 558).
Са́пка 2 ’раптам’ (Сл. рэг. лекс.). Да сапці (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ВАЛА́ХІЯ
(Valahia),
гістарычная вобласць у Паўд. Румыніі, паміж Карпатамі і р. Дунай; падзяляецца р. Олт на Мунтэнію і Алтэнію. У 106—271 Валахія, якую насялялі гета-дакійскія плямёны, у складзе Рымскай імперыі. У канцы 3 ст. заваявана готамі і гепідамі, у 4—6 — гунамі і аварамі, у 6 ст. — слав. плямёнамі. У канцы 8—10 ст. значная частка Валахіі ў складзе 1-га Балгарскага царства. З 14 ст. самаст. феад. дзяржава. У 15 ст. ў залежнасці ад Турцыі, з 16 ст. пад яе прыгнётам. Пры Міхаю Храбрым на непрацяглы час аб’ядналася з Малдовай і Трансільваніяй у адну дзяржаву (распалася на залежныя ад Турцыі княствы). У канцы 16 ст. ўзмацніліся паліт. сувязі з Расіяй, у канцы 17 — пач. 18 ст. ўстаноўлены дыпламат. адносіны. З 18 ст. Турцыя назначала гаспадарамі ў Валахіі пераважна грэкаў-фанарыётаў. У 1820—50 разгарнуўся нац.-вызв. рух. Валашскае паўстанне 1821 на чале з Т.Уладзімірэску паклала канец фанарыёцкаму рэжыму. Паводле Акерманскай канвенцыі 1826 Валахія атрымала самакіраванне, паводле Адрыянопальскага мірнага дагавора 1829 — аўтаномію (пад пратэктаратам Расіі да 1856). У 1829—34 пад кіраўніцтвам Расіі. У 1859—61 аб’ядналася з Малдовай у адзіную дзяржаву (з 1862 Румынскае княства).
т. 3, с. 475
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)