Руска-румынскае пагадненне 1914

т. 13, с. 461

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

Румынскае таварыства сяброўскіх сувязей з СССР 9/176

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

румы́нскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. румы́нскі румы́нская румы́нскае румы́нскія
Р. румы́нскага румы́нскай
румы́нскае
румы́нскага румы́нскіх
Д. румы́нскаму румы́нскай румы́нскаму румы́нскім
В. румы́нскі (неадуш.)
румы́нскага (адуш.)
румы́нскую румы́нскае румы́нскія (неадуш.)
румы́нскіх (адуш.)
Т. румы́нскім румы́нскай
румы́нскаю
румы́нскім румы́нскімі
М. румы́нскім румы́нскай румы́нскім румы́нскіх

Крыніцы: piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

малда́ўска-румы́нскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. малда́ўска-румы́нскі малда́ўска-румы́нская малда́ўска-румы́нскае малда́ўска-румы́нскія
Р. малда́ўска-румы́нскага малда́ўска-румы́нскай
малда́ўска-румы́нскае
малда́ўска-румы́нскага малда́ўска-румы́нскіх
Д. малда́ўска-румы́нскаму малда́ўска-румы́нскай малда́ўска-румы́нскаму малда́ўска-румы́нскім
В. малда́ўска-румы́нскі (неадуш.)
малда́ўска-румы́нскага (адуш.)
малда́ўска-румы́нскую малда́ўска-румы́нскае малда́ўска-румы́нскія (неадуш.)
малда́ўска-румы́нскіх (адуш.)
Т. малда́ўска-румы́нскім малда́ўска-румы́нскай
малда́ўска-румы́нскаю
малда́ўска-румы́нскім малда́ўска-румы́нскімі
М. малда́ўска-румы́нскім малда́ўска-румы́нскай малда́ўска-румы́нскім малда́ўска-румы́нскіх

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

Са́пка1 ’матыка’ (Касп., ТС, Клім., Выг.), са́па ’тс’ (Мат. Гом.). Рус. паўдн. сапа́, са́пка, укр. са́па́, са́пка ’тс’. Праз польск. sapa ’тс’ (Брукнер, 481) з франц. sape ’матыка’, італ. zappa, sapa ’тс’ (гл. Міклашыч, 27; Бернекер, 1, 121). Румынскае пасрэдніцтва (Мацэнаўэр, LF, 19 246; Брукнер, там жа) адхіляецца Фасмерам (3, 558).

Са́пка2 ’раптам’ (Сл. рэг. лекс.). Да сапці (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ВАЛА́ХІЯ

(Valahia),

гістарычная вобласць у Паўд. Румыніі, паміж Карпатамі і р. Дунай; падзяляецца р. Олт на Мунтэнію і Алтэнію. У 106—271 Валахія, якую насялялі гета-дакійскія плямёны, у складзе Рымскай імперыі. У канцы 3 ст. заваявана готамі і гепідамі, у 4—6 — гунамі і аварамі, у 6 ст.слав. плямёнамі. У канцы 8—10 ст. значная частка Валахіі ў складзе 1-га Балгарскага царства. З 14 ст. самаст. феад. дзяржава. У 15 ст. ў залежнасці ад Турцыі, з 16 ст. пад яе прыгнётам. Пры Міхаю Храбрым на непрацяглы час аб’ядналася з Малдовай і Трансільваніяй у адну дзяржаву (распалася на залежныя ад Турцыі княствы). У канцы 16 ст. ўзмацніліся паліт. сувязі з Расіяй, у канцы 17 — пач. 18 ст. ўстаноўлены дыпламат. адносіны. З 18 ст. Турцыя назначала гаспадарамі ў Валахіі пераважна грэкаў-фанарыётаў. У 1820—50 разгарнуўся нац.-вызв. рух. Валашскае паўстанне 1821 на чале з Т.Уладзімірэску паклала канец фанарыёцкаму рэжыму. Паводле Акерманскай канвенцыі 1826 Валахія атрымала самакіраванне, паводле Адрыянопальскага мірнага дагавора 1829 — аўтаномію (пад пратэктаратам Расіі да 1856). У 1829—34 пад кіраўніцтвам Расіі. У 1859—61 аб’ядналася з Малдовай у адзіную дзяржаву (з 1862 Румынскае княства).

т. 3, с. 475

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)