Ру́бы толькі мн. л., экспр. ’добрае, святочнае адзенне’ (драг., З нар. сл.), параўн. ст.-бел. роубие альбо хоусты (XV ст., Карскі 2-3, 23). Рус. руб, ру́ба ’грубае адзенне, лахманы’, н.-луж. rub ’адзенне, саван’, серб.-харв. ру̏ба ’адзенне’, балг. ру́ба ’тс’. Усходне- і заходнеславянскія словы традыцыйна ўзводзяць да прасл. *rǫbъ, rǫbiti (Фасмер, 3, 510; Чарных, 2, 125), гл. руб. Балгарскае слова лічаць запазычаннем праз тур. ruba ’адзенне’ з іт. roba ’тс’, якое са ст.-в.-ням. і ст.-н.-ням. roub ’здабыча’, ням. Raub ’грабеж’. Адтуль жа і серб.-харв. ру̏ба ’адзенне’, рум. rubă ’лахман’, алб. rub ’ручнік’ (БЕР, 6, 331–332).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ру́б
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
ру́б |
ру́бы |
| Р. |
ру́ба |
ру́баў |
| Д. |
ру́бу |
ру́бам |
| В. |
ру́б |
ру́бы |
| Т. |
ру́бам |
ру́бамі |
| М. |
ру́бе |
ру́бах |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Ру́ба
назоўнік, уласны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
| Н. |
Ру́ба |
| Р. |
Ру́бы |
| Д. |
Ру́бе |
| В. |
Ру́бу |
| Т. |
Ру́бай
Ру́баю |
| М. |
Ру́бе |
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
Рубі́на ’адна штука адзення’ (Ст.-дар., Нар. сл.; ТС). Назоўнік з суфіксам адзінкавасці ‑ін‑а ад рубы ’адзенне’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рубцы́ ’адзенне старое, рванае’ (мсцісл., Юрч. Сін.). Магчыма, кантамінацыя рубы ’добрае адзенне’ (гл.) і рубцы, рубец ’шво пры сшыванні двух кавалкаў тканіны’ (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)