ро́зрух
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне
|
адз. |
| Н. |
ро́зрух |
| Р. |
ро́зруху |
| Д. |
ро́зруху |
| В. |
ро́зрух |
| Т. |
ро́зрухам |
| М. |
ро́зруху |
Крыніцы:
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
ро́зрух, ‑у, м.
Разм. Тое, што і разруха. Кругом пааставаліся сляды непрыбраных бярвенняў, недакончаных стрэх, лініі новых дарог ды дзялянак. Ці не гэта розрухам называў Гарасім? Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Ро́зрух, ру͡озрух ’разруха, поўнае расстройства, развал у гаспадарцы’ (ТСБМ), ’разгром, беспарадак, клопаты’ (Гарэц., Мал., Байк. і Некр.). Укр. ро́зрух, ро́здрух ’бунт, смута, трывога, замяшанне, пярэпалах’, рус. разру́х ’распад, разбурэнне’, ’разрыў, канец згодзе, дружбе’, ’вайна’, польск. rozruch ’запуск (рухавіка)’, rozruchy ’хваляванні, беспарадкі’, чэш., славац. rozruch ’хваляванне, замяшанне, трывога’, славац. ’пярэпалах’. Аддзеяслоўнае (найпраўдападобней), праславянскае, ад асновы *rux утварэнне з суф. *‑ъ. Да раз‑/роз‑ (прасл. *orz‑ < і.-е. *ordh‑/*ardh‑ + s) і ру́хаць (гл.). Параўн. экспрэсіўнае рэ́зрух (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Рэ́зрух ’разруха; беспарадак’ (Нар. Гом.). Гл. разруха, розрух.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
szczyt, ~u
м. верх, вяршыня; верхавіна;
szczyt góry — горная вяршыня;
szczyt dachu — вільчак;
godzina ~u — сама розрух; самы рух; гадзіна пік
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
nasilenie
nasileni|e
н.
1. узмацненне; павелічэнне;
~e choroby — узмацненне хваробы;
2. сіла; напружанне; інтэнсіўнасць;
godziny największego ~a — сама розрух; гадзіна пік
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)