ро́бат, -а, М -баце, мн. -ы, -аў, м.

Аўтамат, які выконвае чалавечую працу (звычайна на канвееры), а таксама чалавекападобны механізм.

Прамысловы р. (аўтаматычны маніпулятар).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ро́бат

‘механізм’

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ро́бат ро́баты
Р. ро́бата ро́батаў
Д. ро́бату ро́батам
В. ро́бат ро́баты
Т. ро́батам ро́батамі
М. ро́баце ро́батах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ро́бат

‘чалавек’

назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. ро́бат ро́баты
Р. ро́бата ро́батаў
Д. ро́бату ро́батам
В. ро́бата ро́батаў
Т. ро́батам ро́батамі
М. ро́баце ро́батах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

ро́бат м. ро́бот

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Робат 2/349

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ро́бат, ‑а, М ‑баце, м.

Аўтамат, які выконвае складаныя дзеянні, падобныя да дзеянняў чалавека. // перан. Пра чалавека, які дзейнічае, працуе механічна, падпарадкоўваючыся чужой волі. [Веньямін:] — Атамную энергію вынайшлі тысячы геніяў. Яны на планеце значаць больш, чым мільярд робатаў. Навуменка.

[Чэшск. robot.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

робат

т. 13, с. 388

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ро́бат м. тэх. Róboter m -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

ро́бат

(чэш. robot)

аўтамат, які выконвае складаныя дзеянні, падобныя да дзеянняў чалавека.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

Ро́бат ’аўтамат, які выконвае складаныя дзеянні, падобныя да дзеянняў чалавека’ (ТСБМ). Праз рус. ро́бот з чэш. robot ’штучны, механічны рабочы’, створанага Карлам Чапекам у драме «R.U.R.» (1920 г.). Узыходзіць да раннепрасл. *orbъ > прасл. *robъ/*rabъ ’раб’ < і.-е. *orbhos.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)