расця́ць, разатну́, разатне́ш, разатне́; разатнём, разатняце́, разатну́ць; расця́ў, -цяла́, -ло́; разатні́; расця́ты; зак., што (разм.).
1. Разняць, развесці, расціснуць.
Р. зубы.
2. Рассячы, разрэ́заць.
|| незак. расціна́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расця́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
разатну́ |
разатнё́м |
| 2-я ас. |
разатне́ш |
разатняце́ |
| 3-я ас. |
разатне́ |
разатну́ць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
расця́ў |
расцялі́ |
| ж. |
расцяла́ |
| н. |
расцяла́
расцяло́ |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
разатні́ |
разатні́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
расця́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
расця́ць сов.
1. рассе́чь, разре́зать;
2. (зубами) перекуси́ть;
3. (разъединить) разжа́ть;
р. зу́бы — разжа́ть зу́бы
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
расця́ць, разатну, разатнеш, разатне; разатнём, разатняце; зак., што.
Разм.
1. Разняць, развесці. Мікалай ледзь расцяў зубы і глухім ад хвалявання голасам загаварыў: — Ты робіш памылку... Дамашэвіч.
2. Рассячы, разрэзаць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расця́ты
1. рассечённый, разре́занный;
2. переку́шенный;
3. разжа́тый; см. расця́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
камуні́ст, ‑а, М ‑сце, м.
Член камуністычнай партыі. Камуністы аблічча краіны змяняюць, Упрыгожваюць гарадамі, садамі, Небывалыя ў полі расцяць ураджаі, Азараюць зямлю залатымі агнямі. Танк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
расціна́ць несов.
1. рассека́ть, разреза́ть;
2. (зубами) переку́сывать;
3. (разъединять) разжима́ть; см. расця́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
аблі́чча, ‑а, н.
1. Твар; рысы, выраз твару. Пазнаць па абліччы. Суровае аблічча. □ З галавы ні на хвіліну не выходзіла аблічча маладой дзяўчыны. Колас. Штурхаючыся, збіваючы людзей з ног, Толя бегаў.. ўзад і ўперад, выглядаючы знаёмае аблічча. Якімовіч. // Вонкавы выгляд каго‑н. Вонкавае аблічча. Дзіўна, наколькі яго [зубра] аблічча гарманіравала з навакольным лясным пейзажам. В. Вольскі. Усё.. аблічча [дзяўчыны] выдавала яе ўсходняе паходжанне. Васілевіч.
2. Агульны вонкавы выгляд, сукупнасць адметных рыс, характэрных чаму‑н. Суровае ваеннае аблічча сталіцы. Пераўтварыць аблічча зямлі. □ Камуністы аблічча краіны змяняюць, Упрыгожваюць гарадамі, садамі, Небывалыя ў полі расцяць ураджаі, Азараюць зямлю залатымі агнямі. Танк. Сціраецца аблічча старой вёскі. Дуброўскі.
3. перан. Індывідуальнасць, унутраны змест каго‑, чаго‑н.; духоўны склад, характар. Маральнае аблічча савецкага чалавека. Творчае аблічча пісьменніка. Нацыянальнае аблічча літаратуры. □ Замаскіраваны вораг умеў схаваць сваё аблічча за гучным словам, за бездакорнымі паводзінамі ў побыце. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)