растапы́рвацца
дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
растапы́рваюся |
растапы́рваемся |
| 2-я ас. |
растапы́рваешся |
растапы́рваецеся |
| 3-я ас. |
растапы́рваецца |
растапы́рваюцца |
| Прошлы час |
| м. |
растапы́рваўся |
растапы́рваліся |
| ж. |
растапы́рвалася |
| н. |
растапы́рвалася |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
растапы́рвайся |
растапы́рвайцеся |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
растапы́рваючыся |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
растапы́рвацца несов., возвр., страд., разг. растопы́риваться
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
растапы́рвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
1. Незак. да растапырыцца.
2. Зал. да растапырваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
растапы́рыцца, -руся, -рышся, -рыцца; зак. (разм.).
1. Шырока раскінуць, расставіць, развесці рукі, ногі седзячы або стоячы.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). перан. Распасцерціся ўшыркі, раскінуўшы вецце, галіны і пад.
Галіны дрэва растапырыліся ад ветру.
|| незак. растапы́рвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
растопы́риваться возвр., страд. растапы́рвацца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
растапы́рванне, ‑я, н.
Разм. Дзеянне паводле знач. дзеясл. растапырвацца — растапырыцца і растапырваць — растапырыць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Пышы́ ’калючыя вырасты на раслінах, калючкі’ (Ласт.). Ад пышыцца ’надувацца, надзімацца’ (гл.), г. зн. ’растапырвацца’; не выключана метатэза з шыпы́ ’калючкі’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)