распераза́ць, -перажу́, -пяра́жаш, -пяра́жа; -перажы́; -пераза́ны; зак., каго-што.

Зняць, развязаць тое, чым быў падперазаны (пояс, рэмень і пад.).

Дзед расперазаў кажух.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

распераза́ць

дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. расперажу́ распяра́жам
2-я ас. распяра́жаш распяра́жаце
3-я ас. распяра́жа распяра́жуць
Прошлы час
м. распераза́ў распераза́лі
ж. распераза́ла
н. распераза́ла
Загадны лад
2-я ас. расперажы́ расперажы́це
Дзеепрыслоўе
прош. час распераза́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

распераза́ць сов. распоя́сать, снять по́яс

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

распераза́ць, ‑перажу, ‑пяражаш, ‑пяража; заг. расперажы; зак., каго-што.

Зняць, развязаць тое, чым быў падперазаны (пояс, папругу, рэмень і пад.). Маці, не разабраўшыся, расперазала фартух і адлупцавала Грышу паскамі. Пальчэўскі. [Турок] расперазаў сваю трафейную дзягу. Быкаў. // Вызваліць ад падпяразкі. [Дзед] сеў, расперазаў кажух і, ужо крыху асмялеўшы, пачаў распытваць, як я тут жыву. Сабаленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распераза́ць lósgürten аддз. vt, den Gürtel áblegen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Распераза́ць, распераза́цца ’зняць (з сябе), развязаць пояс, дзягу’ (Нас., ТСБМ, Сержп. Казкі, Растарг.), росперэза́цца ’тс’ (ТС), сюды ж вытворныя расперя́зка ’пояс’, расперя́з ’самая дробная мурашка, якая балюча кусаецца, вымушаючы тым самым распяразвацца’ (Нас.), разперя́за ’непадпаясаны, без пояса’ (Растарг.). Да пераза́ць (гл.), параўн. укр. роспереза́ти, роспері́зуватися ’тс’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

параспяра́зваць, -аю, -аеш, -ае; -аны; зак., каго-што.

Расперазаць усё, многае або ўсіх, многіх.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

распояса́ть сов. распераза́ць, мног. параспяра́зваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

распяра́зваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.

Незак. да расперазаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распераза́ны, ‑ая, ‑ае.

Дзеепрым. зал. пр. ад расперазаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)