распарадчая

Вярхоўная распарадчая камісія 1/280

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

ВЯРХО́ЎНАЯ РАСПАРА́ДЧАЯ КАМІ́СІЯ па ахове дзяржаўнага парадку і грамадскага спакою, часовы надзвычайны орган дзярж. улады ў Рас. імперыі ў лют.—жн. 1880. Засн. ва ўмовах рэальнай пагрозы жыццю імператара Аляксандра II з боку рэвалюцыянераў (замах, учынены 5.2.1880 С.М.Халтурыным). Гал. задача — аб’яднанне ўсіх карных органаў для барацьбы з рэв. рухам. Вяла расследаванне па справах аб паліт. злачынствах у Пецярбургу і навакольнай мясцовасці, ажыццяўляла нагляд за такімі справамі ў Расіі. Усяго праведзены 5 пасяджэнняў. Камісіі часова падпарадкоўваліся Трэцяе аддзяленне і Корпус жандараў. Членамі Вярхоўнай распарадчай камісіі былі М.Т.Лорыс-Мелікаў (гал. начальнік), К.П.Пабеданосцаў, нач. штаба Пецярбургскай ваен. акругі ген. А.К.Імерэцінскі, сенатары М.Е.Кавалеўскі, І.І.Шамшын і П.А.Маркаў, ген.-маёр світы М.І.Бацьянаў і інш. (усяго 11 чал.). Скасавана па ініцыятыве Лорыс-Мелікава.

Літ.:

Зайончковский П.А. Кризис самодержавия на рубеже 1870—1880-х гг. М., 1964. С. 148—229.

т. 4, с. 396

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

распара́дчы, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да распараджэння, служыць для распараджэння. Распарадчая камісія.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распара́дчы

прыметнік, адносны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	распара́дчы	распара́дчая	распара́дчае	распара́дчыя
Р.	распара́дчага	распара́дчай распара́дчае	распара́дчага	распара́дчых
Д.	распара́дчаму	распара́дчай	распара́дчаму	распара́дчым
В.	распара́дчы (неадуш.) распара́дчага (адуш.)	распара́дчую	распара́дчае	распара́дчыя (неадуш.) распара́дчых (адуш.)
Т.	распара́дчым	распара́дчай распара́дчаю	распара́дчым	распара́дчымі
М.	распара́дчым	распара́дчай	распара́дчым	распара́дчых

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

распара́дчы:

распара́дчы о́рган паліт. Beféhlsorgan n -(e)s, -e;

распара́дчая камі́сія verwáltender Áusschuss

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

аналіты́чна-распара́дчы

прыметнік, адносны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	аналіты́чна-распара́дчы	аналіты́чна-распара́дчая	аналіты́чна-распара́дчае	аналіты́чна-распара́дчыя
Р.	аналіты́чна-распара́дчага	аналіты́чна-распара́дчай аналіты́чна-распара́дчае	аналіты́чна-распара́дчага	аналіты́чна-распара́дчых
Д.	аналіты́чна-распара́дчаму	аналіты́чна-распара́дчай	аналіты́чна-распара́дчаму	аналіты́чна-распара́дчым
В.	аналіты́чна-распара́дчы (неадуш.) аналіты́чна-распара́дчага (адуш.)	аналіты́чна-распара́дчую	аналіты́чна-распара́дчае	аналіты́чна-распара́дчыя (неадуш.) аналіты́чна-распара́дчых (адуш.)
Т.	аналіты́чна-распара́дчым	аналіты́чна-распара́дчай аналіты́чна-распара́дчаю	аналіты́чна-распара́дчым	аналіты́чна-распара́дчымі
М.	аналіты́чна-распара́дчым	аналіты́чна-распара́дчай	аналіты́чна-распара́дчым	аналіты́чна-распара́дчых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

арганізацы́йна-распара́дчы

прыметнік, адносны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	арганізацы́йна-распара́дчы	арганізацы́йна-распара́дчая	арганізацы́йна-распара́дчае	арганізацы́йна-распара́дчыя
Р.	арганізацы́йна-распара́дчага	арганізацы́йна-распара́дчай арганізацы́йна-распара́дчае	арганізацы́йна-распара́дчага	арганізацы́йна-распара́дчых
Д.	арганізацы́йна-распара́дчаму	арганізацы́йна-распара́дчай	арганізацы́йна-распара́дчаму	арганізацы́йна-распара́дчым
В.	арганізацы́йна-распара́дчы (неадуш.) арганізацы́йна-распара́дчага (адуш.)	арганізацы́йна-распара́дчую	арганізацы́йна-распара́дчае	арганізацы́йна-распара́дчыя (неадуш.) арганізацы́йна-распара́дчых (адуш.)
Т.	арганізацы́йна-распара́дчым	арганізацы́йна-распара́дчай арганізацы́йна-распара́дчаю	арганізацы́йна-распара́дчым	арганізацы́йна-распара́дчымі
М.	арганізацы́йна-распара́дчым	арганізацы́йна-распара́дчай	арганізацы́йна-распара́дчым	арганізацы́йна-распара́дчых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

адміністрацы́йна-распара́дчы

прыметнік, адносны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	адміністрацы́йна-распара́дчы	адміністрацы́йна-распара́дчая	адміністрацы́йна-распара́дчае	адміністрацы́йна-распара́дчыя
Р.	адміністрацы́йна-распара́дчага	адміністрацы́йна-распара́дчай адміністрацы́йна-распара́дчае	адміністрацы́йна-распара́дчага	адміністрацы́йна-распара́дчых
Д.	адміністрацы́йна-распара́дчаму	адміністрацы́йна-распара́дчай	адміністрацы́йна-распара́дчаму	адміністрацы́йна-распара́дчым
В.	адміністрацы́йна-распара́дчы (неадуш.) адміністрацы́йна-распара́дчага (адуш.)	адміністрацы́йна-распара́дчую	адміністрацы́йна-распара́дчае	адміністрацы́йна-распара́дчыя (неадуш.) адміністрацы́йна-распара́дчых (адуш.)
Т.	адміністрацы́йна-распара́дчым	адміністрацы́йна-распара́дчай адміністрацы́йна-распара́дчаю	адміністрацы́йна-распара́дчым	адміністрацы́йна-распара́дчымі
М.	адміністрацы́йна-распара́дчым	адміністрацы́йна-распара́дчай	адміністрацы́йна-распара́дчым	адміністрацы́йна-распара́дчых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

выкана́ўча-распара́дчы

прыметнік, адносны

	адз.			мн.
	м.	ж.	н.	-
Н.	выкана́ўча-распара́дчы	выкана́ўча-распара́дчая	выкана́ўча-распара́дчае	выкана́ўча-распара́дчыя
Р.	выкана́ўча-распара́дчага	выкана́ўча-распара́дчай выкана́ўча-распара́дчае	выкана́ўча-распара́дчага	выкана́ўча-распара́дчых
Д.	выкана́ўча-распара́дчаму	выкана́ўча-распара́дчай	выкана́ўча-распара́дчаму	выкана́ўча-распара́дчым
В.	выкана́ўча-распара́дчы (неадуш.) выкана́ўча-распара́дчага (адуш.)	выкана́ўча-распара́дчую	выкана́ўча-распара́дчае	выкана́ўча-распара́дчыя (неадуш.) выкана́ўча-распара́дчых (адуш.)
Т.	выкана́ўча-распара́дчым	выкана́ўча-распара́дчай выкана́ўча-распара́дчаю	выкана́ўча-распара́дчым	выкана́ўча-распара́дчымі
М.	выкана́ўча-распара́дчым	выкана́ўча-распара́дчай	выкана́ўча-распара́дчым	выкана́ўча-распара́дчых

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

бюро́

(фр. bureau)

1) кіроўная або распарадчая частка некаторых органаў, устаноў, арганізацый, а таксама пасяджэнне яе складу (напр. б. прэзідыума НАН Беларусі);

2) назва некаторых устаноў, кантор (напр. Б. даведак, Б. надвор’я).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Verbum