раката́ць, -качу́, -ко́чаш, -ко́ча; -качы́; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Утвараць раскацістыя гукі.

Ракоча і пеніцца мора.

Трактар ракоча.

2. Гаварыць, спяваць нізкім раскацістым голасам.

За дзвярыма ракатаў начальніцкі бас.

|| наз. раката́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

раката́ць

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. ракачу́ рако́чам
2-я ас. рако́чаш рако́чаце
3-я ас. рако́ча рако́чуць
Прошлы час
м. раката́ў раката́лі
ж. раката́ла
н. раката́ла
Загадны лад
2-я ас. ракачы́ ракачы́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час рако́чучы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

раката́ць несов. рокота́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

раката́ць, ‑качу, ‑кочаш, ‑коча; незак.

1. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Абзывацца дробным раскацістым гулам. А трактар ракатаў роўна, упэўнена... Гроднеў. Мне хацелася бегчы за .. [чайкамі] па гразі, бегчы ў заімглёны свет, туды, дзе ракоча і пеніцца мора, бае казку аб тым, што цудоўны, бязмежны свет не казка, а сапраўднасць. Брыль.

2. Гаварыць, спяваць нізкім раскацістым голасам. За абабітымі дэрмацінам дзвярыма ракатаў начальніцкі бас. Асіпенка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раката́ць dnnern vi (гром); rttern vi (воз); srren vi (гусці)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Раката́ць ’адзывацца дробным раскацістым гулам’ (ТСБМ). Магчыма, русізм, параўн. рус. рокота́ть, рокочу́ ’гучаць’, дыял. рекота́ть ’у голас смяяцца’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

рокота́ть несов. раката́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

зараката́ць, ‑коча; зак.

Пачаць ракатаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

раката́нне, ‑я, н.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. ракатаць, а таксама гукі гэтага дзеяння. Раніцой Ілонку разбудзіла гучнае ракатанне матора. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прараката́ць, ‑качу, ‑кочаш, ‑коча; зак.

1. Утварыць кароткі рокат, заракатаць. Блізка праракатаў аўтамат. Кулі ўпіліся ў яліну, пасыпалася кара. Ставер.

2. Ракатаць некаторы час.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)