разо́к гл. раз¹.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

разо́к

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. разо́к разкі́
Р. разка́ разко́ў
Д. разку́ разка́м
В. разо́к разкі́
Т. разко́м разка́мі
М. разку́ разка́х

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

разо́к разг., ласк. разо́к, -зка́ м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разо́к, -зка́ м., уменьш.-ласк. разо́к;

адзі́н р. — оди́н разо́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

разо́к, ‑зка і ра́зік, ‑а, м.

Разм. Памянш.-ласк. да раз (у 1, 2 знач.). Страх як бы адступіў, і зноў з’явіліся адчайная смеласць, азарт паляўнічага на страшнага звера, жаданне рызыкнуць яшчэ разок. Шамякін. Мікітку Адамавага яна ўжо разок бачыла. Радкі два было тады яму. Ракітны. Шапнуў ён: «Мілая, ну, глянь, хоць разік глянь!» Яму з дакорам я прамовіла: «Адстань!» Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Разо́к ’кавалак зямлі, поля і засценак’ (Бяльк.). Ад рэ́заць, рэз (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

разо́к Невялікі ўчастак сенажаці, поля; рэз (Сміл. Шат.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

раз¹, -у, мн. -ы́, -о́ў, м.

1. Абазначэнне аднакратнага дзеяння.

Прыязджаць р. на тыдзень.

Сем разоў адмерай, адзін р. адрэж (прыказка).

2. З’ява, выпадак у шэрагу аднародных дзеянняў, праяўленняў чаго-н.

У мінулы р.

Кожны р.

3. у знач. кольк. ліч.; нескл. Адзін (пры падліку).

Р., два, тры.

◊

Аднаго разу — аднойчы.

Ва ўсякім разе — пры любых абставінах.

Другім разам (разм.) — калі-небудзь, не цяпер.

Другі раз (іншы раз) — часам, у некаторых выпадках.

За раз — у адзін прыём.

Не раз (і не два) — многа разоў.

Ні ў якім разе — ні пры якіх умовах, ніколі.

Па той раз — з таго часу.

Раз-два і гатова (разм., жарт.) — вельмі хутка.

Раз за разам — зноў і зноў, бесперапынна.

Раз (і) назаўсёды — канчаткова, беспаваротна.

Раз на раз не прыходзіцца — не заўсёды бывае аднолькава.

У самы раз (самы раз) (разм.) — якраз, у пару.

У такім разе — у такім выпадку.

|| памянш. разо́к, -зка́, м. (да 1 і 2 знач.) і ра́зік, -а, м. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ра́зік м., уменьш., разг. разо́к, ра́зик

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

◎ Парэ́з ’разок, Słratiotes L.’ (Інстр. III), ’жабнік, парэз, Hydrocharis L.’ (Кіс.), ’парэз’ (Бяльк.). Рус. поріз ’Słratiotes L.’ Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад парэзаць < рээаць. Расліна названа паводле рэжучых уласцівасцей лісцяў. Параўн. яшчэ чэш. lezan (вытворнае па рускаму ўзору); славац. rezaoka ’расліна Słratiotes’ (гл. Махэк, Jména rostl., 260).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)