разгрузі́ ць , -ружу́ , -ру́ зіш, -ру́ зіць; -ру́ жаны; зак. , каго-што.
1. Вызваліць ад грузу.
Р. вагон.
2. перан. Вызваліць ад чаго-н. непатрэбнага, лішняга, ад дадатковай нагрузкі (разм. ).
Р. школьную праграму.
|| незак. разгружа́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е.
|| наз. разгру́ зка , -і, Д М -зцы, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разгрузі́ ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
Будучы час
адз.
мн.
1-я ас.
разгружу́
разгру́ зім
2-я ас.
разгру́ зіш
разгру́ зіце
3-я ас.
разгру́ зіць
разгру́ зяць
Прошлы час
м.
разгрузі́ ў
разгрузі́ лі
ж.
разгрузі́ ла
н.
разгрузі́ ла
Загадны лад
2-я ас.
разгрузі́
разгрузі́ це
Дзеепрыслоўе
прош. час
разгрузі́ ўшы
Крыніцы:
dzsl2007 ,
krapivabr2012 ,
piskunou2012 ,
sbm2012 ,
tsblm1996 ,
tsbm1984 .
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
разгрузі́ ць сов. , прям. , перен. разгрузи́ ть;
р. парахо́ д — разгрузи́ ть парохо́ д;
р. супрацо́ ўніка — разгрузи́ ть сотру́ дника
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разгрузі́ ць , ‑гружу, ‑грузіш, ‑грузіць; зак. , каго-што .
1. Вызваліць ад грузу. Разгрузіць вагон. Разгрузіць параход. □ Глыбакавата села, не выцягнуць... Трэба разгрузіць машыну. Аляхновіч . // Зняць адкуль‑н. (груз); згрузіць. Разгрузіць тавар. □ — Эй..! — загаварыў на ломанай рускай мове пажылы немец. — Можа разгрузіце муку? Гурскі .
2. перан. Разм. Вызваліць, ачысціць ад чаго‑н. непатрэбнага, лішняга і пад. Разгрузілі і пакой цёткі Машы, падрыхтаваўшы яго для танцаў. Дубоўка . Каб разгрузіць сталіцу Беларусі ад залішняга руху, пракладзена не так даўно кальцавая дарога. В. Вольскі . // Зняць частку работы, вызваліць ад дадатковай нагрузкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разгрузі́ ць
1. á bladen* vt , á usladen* vt , entlá den* vt ; löschen vt (судна );
2. (зняць частку работы ) entlá sten vt (ад чаго -н. von D ); enthé ben* vt (G ); befré ien vt (von D )
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
паразгружа́ ць , -а́ ю, -а́ еш, -а́ е; зак. , што.
Разгрузіць усё, многае.
П. вагоны.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
разгрузи́ ть сов. , прям. , перен. разгрузі́ ць , мног. паразгружа́ ць;
разгрузи́ ть ваго́ ны разгрузі́ ць (паразгружа́ ць) ваго́ ны;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разгру́ жаны прям. , перен. разгру́ женный, разгружённый; см. разгрузі́ ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
разгружа́ ць , ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да разгрузіць .
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разгружа́ ць гл. разгрузіць
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)