развіццё ср., в разн. знач. разви́тие;
р. прамысло́васці — разви́тие промы́шленности;
зако́ны грама́дскага ~цця́ — зако́ны обще́ственного разви́тия;
дыялекты́чнае р. — диалекти́ческое разви́тие;
разумо́вае р. — у́мственное разви́тие
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
развіццё, ‑я, н.
1. Дзеянне паводле дзеясл. развіваць — развіць (у 2, 3 і 4 знач.) і стан паводле дзеясл. развівацца — развіцца (у 2, 3 і 4 знач.).
2. Працэс пераходу з аднаго стану ў другі, больш дасканалы. Гістарычнае развіццё. □ Універсальная таленавітасць Мікельанджэла ці Леанарда да Вінчы падрыхтавана была ўсім папярэднім развіццём чалавека, яго рукі і мозга. Адамовіч. З абвастрэннем класавых супярэчнасцей, развіццём грамадскай думкі ў жніўных песнях з’явіліся матывы сацыяльнага пратэсту, народ пачынае адкрыта выказваць сваю нянавісць да эксплуататараў-прыгоннікаў. Саламевіч.
3. Ступень духоўнай і разумовай сталасці, шырыня кругагляду. Амаль шэсць гадоў быў я спеваком у хоры Тэраўскага, і гэта адыграла вялікую ролю ў маім развіцці. А. Александровіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
развіццё н Entwícklung f -;
дале́йшае развіццё Wéiterentwicklung f;
развіццё гаспада́ркі [экано́мікі] wírtschaftliche Entwícklung;
развіццё дзелавы́х адно́сін Áusbau der Geschäftsbezíehungen;
развіццё дзе́яння літ, кіно Entwícklung der Hándlung;
развіццё по́спеху вайск Áusweitung des Erfólges
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
развіццё, рост; росквіт, расцвітанне (выс.); поступ, разгортванне, станаўленне, прагрэс (кніжн.)
Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)
разві́цца, -заўю́ся, -заўе́шся, -заўе́цца; -звіўся, -звіла́ся, -ло́ся; зак.
1. Раскруціцца, расплесціся (пра што-н. звітае, завітае).
Вяроўка развілася.
2. Распусціцца (пра пупышкі, кветкі і пад.).
З прыходам цяпла дрэўца прыгожа развілося.
Тады каза разжывецца, як куст разаўецца (прыказка).
3. Відазмяняючыся, знаходзячыся ў працэсе росту, дасягнуць вышэйшай або пэўнай стадыі развіцця.
Усходы добра развіліся.
4. Дайсці да высокай ступені дасканаласці, высокага ўзроўню, найбольшай сілы.
Шырока развілася сучасная літаратура.
Здольнасці развіліся.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Стаць мацнейшым, умацавацца, памацнець.
Мускулы развіліся.
6. Паступова павялічваючыся, узмацняючыся, дайсці да значнай ступені.
З гары развілася вялікая скорасць.
|| незак. развіва́цца, -а́ецца.
|| наз. развіццё, -я́, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
разві́ць, -заўю́, -заўе́ш, -заўе́; -заўём, -заўяце́, -заўю́ць; -звіў, -звіла́, -ло́; -зві́; -звіты (да 1 знач.) і -звіты́; зак.
1. што. Раскруціць, расплесці што-н. звітае, завітае.
Р. вяроўку.
2. што. Даць чаму-н. памацнець, узмацніць; паспрыяць узнікненню і ўмацаванню (якіх-н. якасцей, уласцівасцей).
Р. мускулы.
Р. памяць.
Р. цікавасць да навукі.
3. каго-што. Давесці да якой-н. ступені духоўнай сталасці, свядомасці, культуры.
Р. вучня.
Р. грамадства.
4. што. Падняць узровень чаго-н.
Р. прамысловасць краіны.
5. што. З усёй энергіяй разгарнуць што-н.
Р. грамадскую дзейнасць.
6. Паступова павялічваючы, давесці да значнай ступені.
Самалёт развіў вялікую хуткасць.
7. што. Распаўсюдзіць, паглыбіць і пашырыць змест або прымяненне чаго-н.
Р. думку.
Р. свае доказы.
|| незак. развіва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. развіццё, -я́, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
разви́тие
1. (действие) развіццё, -цця́ ср.; разго́ртванне, -ння ср.;
разви́тие промы́шленности развіццё (разго́ртванне) прамысло́васці; см. разви́тьII;
разви́тие на́выков развіццё на́выкаў;
2. в др. знач. развіццё, -цця́ ср.;
зако́ны обще́ственного разви́тия зако́ны грама́дскага развіцця́;
у́мственное разви́тие разумо́вае развіццё.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
скачкападо́бны скачкообра́зный;
~нае развіццё — скачкообра́зное разви́тие
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
надо́мніцтва, -а, н.
Выкананне даручанай работы дома; дзейнасць, праца надомніка.
Развіццё надомніцтва.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
пермане́нтны, -ая, -ае (кніжн.).
Бесперапынны, пастаянны.
Перманентнае развіццё.
|| наз. пермане́нтнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)