Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
па-ра́бску
прыслоўе, утворана ад прыметніка
станоўч.
выш.
найвыш.
па-ра́бску
-
-
Крыніцы:
krapivabr2012,
prym2009,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
па-ра́бскунареч. ра́бски
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ра́бскинареч. па-ра́бску, па-няво́льніцку;
ра́бски подража́ть па-ра́бску перайма́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
slavishly
[ˈsleɪvɪʃli]
adv.
па-няво́льніцку, па-ра́бску
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
рабале́пстваваць, ‑ствую, ‑ствуеш, ‑ствуе; незак.
Весці сябе рабалепна, па-рабску перад кім‑н. Калі Мікіта Лазун ненавідзіць беднату, то ў адносінах да багатых ён гатовы рабалепстваваць, уніжацца.Хромчанка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
niewolniczo
па-рабску;
niewolniczo naśladować — слепа пераймаць
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Рабале́пны ’ліслівы, рабскі, угодлівы’, рабале́пстваваць ’быць рабалепным’ (ТСБМ), сюды ж рабалепства ’падляганне’ (Гарэц.). Запазычана з рус.раболе́пный, раболепство, раболе́пствовать ’тс’, дзе ў сваю чаргу са ст.-слав.раболѣпьно ’па-рабску, як раб’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
slave1[sleɪv]n.
1. раб; рабы́ня; няво́льнік; няво́льніца;
slave labour падняво́льная пра́ца
2. (of/to) ахвя́ра, раб (ідэй, чужой волі і да т.п.);
She’s a slave to fashion. Яна па-рабску пераймае моду.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
чым1, злучн.
1.злучн.параўнальны. Ужываецца для сувязі параўнальных сказаў і членаў сказа са значэннем параўнання, супастаўлення, якія паясняюць у галоўным сказе прыслоўе ці прыметнік у форме вышэйшай ступені параўнання. Хутчэй перасохнуць крыніцы ды рэкі, Чым клятву парушу сваю.Бялевіч.Чым па-рабску жыць на каленях, лепей стоячы паміраць!Таўлай.[Паўліна:] Не, сваток, нас такім козырам не заб’еш. Мы крыху дужэйшыя, чым ты думаеш.Крапіва.Алесь бегаў на каньках значна лепш, чым на лыжах.Шыцік.Дзед быў узрушаны не менш, чым Міколка.Лынькоў.
2.злучн.супастаўляльны. Падпарадкоўвае даданыя супастаўляльныя сказы і часткі сказа пры суадносным слове «тым» у галоўным сказе. І чым больш аддаляліся, заміралі гукі, тым больш вастрэйшая станавілася туга.М. Ткачоў.Пачалі браты церабіць прасекі.. Але дзе там! Чым далей, тым лес гусцей, а ў ім такія нетры, што і выбрацца нельга.Якімовіч.Чым госць радзейшы, тым мілейшы.Прыказка.
3. Уваходзіць у склад састаўнога непадзельнага злучніка «перш чым», пры дапамозе якога падпарадкоўваюцца даданыя часавыя сказы. Перш чым сеяць, трэба падрыхтаваць глебу, трэба павыкарчоўваць старое карэнне...Зарэцкі.Дзён пяць блукаў Антось па навакольных вёсках і хутарах, перш чым натрапіў на след пана Томчака.Бажко.
чым2,
гл. што 1.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)