прысе́ў

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. прысе́ў
Р. прысе́ву
Д. прысе́ву
В. прысе́ў
Т. прысе́вам
М. прысе́ве

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прысе́ў, -се́ву м., с.-х. присе́в

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прысе́ў, ‑севу, м.

Дзеянне паводле знач. дзеясл. прысяваць — прысеяць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прысе́сці

дзеяслоў, непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Будучы час
адз. мн.
1-я ас. прыся́ду прыся́дзем
2-я ас. прыся́дзеш прыся́дзеце
3-я ас. прыся́дзе прыся́дуць
Прошлы час
м. прысе́ў прысе́лі
ж. прысе́ла
н. прысе́ла
Загадны лад
2-я ас. прыся́дзь прыся́дзьце
Дзеепрыслоўе
прош. час прысе́ўшы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

присе́в м., с.-х. прысе́ў, -се́ву м.; неоконч. прысява́нне, -ння ср.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прысе́сці, -ся́ду, -ся́дзеш, -ся́дзе; -ся́дзь; зак.

1. Сагнуўшы калені, апусціцца.

П. на кукішкі.

Аж прысеў ад нечаканасці.

2. Сесці (на нядоўгі час).

П. адпачыць.

|| незак. прыса́джвацца, -аюся, -аешся, -аецца (да 2 знач.) і прысяда́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е (да 1 знач.); наз. прысяда́нне, -я, н. (паводле 1 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

табурэ́т, ‑а, М ‑рэце, м.

Тое, што і табурэтка. Сцёпка выйшаў з-за перагародкі, прысеў на табурэт перад сталом. Хомчанка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ухо́дацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.

Разм. Стаміцца, замарыцца. Прысеў [Арцём] на кругляк і адчуў, што стаміўся: уходаўся-такі добра за дзень. Дзятлаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прысе́сці, ‑сяду, ‑сядзеш, ‑сядзе; зак.

1. Сагнуўшы калені, апусціцца. Воддаль прайшоў паўз бераг рудавалосы высокі хлопец, і дзяўчаты прыселі ў вадзе. Ваданосаў. Ткнуўшы ў зубы папяроску, ён, шукаючы кагосьці, паглядзеў вакол, прысеў на кукішкі і пацягнуўся ў агонь. Ракітны. Параход так раўнуў, што Сашка ад неспадзеўкі аж прысеў. Даніленка.

2. Тое, што і сесці (у 1 знач.); сесці на нядоўгі час. Стафанковіч.. раптам прыціх, прысеў на лаўку, пасля ўстаў, пасля зноў сеў і зноў устаў. Чорны. Можа першы раз за дзень і прысела Ульяна: яна і абедала звычайна, стоячы ля прыпечка. Гаўрылкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

тырчко́м, прысл.

Разм. У вертыкальным становішчы; стаўма. Сабака прысеў на заднія лапы, паставіў тырчком вушы і чакае, калі да мяча наблізіцца Жорык. Даніленка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)