пры́мус, -а, мн. -ы, -аў, м.

Прыбор для награвання і прыгатавання ежы з помпай, якая падае гаручае (газу) у гарэлку.

Шыпеў п. на кухні.

|| прым. пры́мусны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыму́с

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз.
Н. прыму́с
Р. прыму́су
Д. прыму́су
В. прыму́с
Т. прыму́сам
М. прыму́се

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

пры́мус

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, мужчынскі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. пры́мус пры́мусы
Р. пры́муса пры́мусаў
Д. пры́мусу пры́мусам
В. пры́мус пры́мусы
Т. пры́мусам пры́мусамі
М. пры́мусе пры́мусах

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)

прыму́с, -су м. принужде́ние ср., понужде́ние ср.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пры́мус, ‑а, м.

Награвальны прыбор з помпай, якая падае газу ў гарэлку. У бакоўцы ля самых дзвярэй аднастайна шыпеў прымус. Кавалёў. — Ты распраніся, памыйся ідзі, а я хуценька на прымусе згатую чаго-небудзь. Галавач.

[Ад лац. primus — першы, лепшы.]

прыму́с, ‑у, м.

Уздзеянне, якое аказваецца на каго‑н. з мэтай дамагчыся выканання чаго‑н.; прымушэнне. [Марынка] піла неахвотна, пад прымусам, але шчокі ў яе паружавелі. Хадкевіч. [Максіму Сцяпанавічу] іншы раз нават здавалася, што дочкі наогул абыякавыя да яго і калі цалуюць або хінуцца, то па прымусу. Карпаў. // Сацыяльны, класавы ўціск, прыгнёт. Старац-лірнік на прызбе сядзеў Пад акном мужыка беларуса, Навёў струны і песню запеў Пра мінулыя часы прымусу. Чарот. Але з якой сапраўды тытанічнай настойлівасцю песціць ляснік думку аб набыцці ўласнай зямлі, аб вызваленні з-пад панскага прымусу. Навуменка.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пры́мус​I м уст Prímuskocher m -s, -

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

прыму́с​II м Nötigung f -, Zwang m -(e)s;

з прыму́су gezwúngenermaßen; únter dem Druck;

без прыму́су óhne Zwang; gútwillig, aus fréien Stücken (добраахвотна) (разм)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

пры́мус

(лац. primus = першы, лепшы)

газавая гарэлка (з помпай) для гатавання ежы.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

прыму́сіць, -у́шу, -у́сіш, -у́сіць; -у́шаны; зак., каго (што) да чаго і з інф.

Абавязаць, запатрабаваць зрабіць што-н.

Ніхто мяне не прымусіць ехаць туды.

|| незак. прымуша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. прыму́с, -у, м. і прымушэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прыну́ка, -і, ДМ -ну́цы, мн. -і, -ну́к, ж.

Прымус, прымушэнне.

Выконваць усё без прынукі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)