Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)
пры́маўка
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, жаночы род, 2 скланенне
|
адз. |
мн. |
| Н. |
пры́маўка |
пры́маўкі |
| Р. |
пры́маўкі |
пры́мавак |
| Д. |
пры́маўцы |
пры́маўкам |
| В. |
пры́маўку |
пры́маўкі |
| Т. |
пры́маўкай
пры́маўкаю |
пры́маўкамі |
| М. |
пры́маўцы |
пры́маўках |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
бесталко́васць, ‑і, ж.
Уласцівасць бесталковага. [Пітолін:] — Я не прыхільнік прымаўкі: толк выйдзе, бесталковасць астанецца... Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
maxim [ˈmæksɪm] n.
1. пра́віла паво́дзін, пры́нцып (асабліва ў форме афарызма або прымаўкі)
2. афары́зм, ма́ксіма
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
vulgar [ˈvʌlgə] adj.
1. вульга́рны; гру́бы, по́шлы;
vulgar habits вульга́рныя звы́чкі
2. про́сты, наро́дны;
vulgar sayings наро́дныя пры́маўкі
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
парэміяло́гія
(ад гр. paroimia = прытча, прыказка + -логія)
раздзел фалькларыстыкі, які вывучае прыказкі і прымаўкі.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
погово́рка пры́маўка, -кі ж.;
посло́вицы и погово́рки пры́казкі і пры́маўкі;
◊
войти́ в погово́рку стаць пры́казкай.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Сапсе́ць ’састарыцца’ (Нас., Растарг.), ’разбалавацца, дрэнна сябе паводзіць’ (Растарг.). Да псець (гл.); магчыма, з’яўляецца семантычным эквівалентам прымаўкі песі век зжыў (Нас.). З іншай прыстаўкай — запсе́ць ’састарыцца, як сабака’ (Шат., Касп.). Сінанімічна ў другім значэнні да разапсе́ць ’разбалавацца’ (Растарг.). Здзіўляе падабенства харв. дыял. spjèšati ’аслабець’, якое разам са славен. pȇhati ’стаць слабым, стаміцца’ Бязлай (3, 21) збліжае з *pьsъ (гл. пёс).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
БУ́СЕЛ Яўген Сямёнавіч
(н. 14.2.1936, в. Міхайлаўка Светлагорскага р-на Гомельскай вобл.),
бел. графік. Засл. дз. маст. Беларусі (1991). Скончыў Маскоўскі паліграф. ін-т (1964). Працуе ў галіне станковай і кніжнай графікі. Шэраг твораў зроблены ў традыцыях лубка. Сярод работ: серыі гравюр «Беларускія народныя прымаўкі» (1975), «Беларускія жартоўныя песні» (1980), графічныя лісты «Вяртанне рыбакоў» (1979), «Вяргіні цвітуць», «Бацькаўшчына», «Толькі сэрцам трывожным пачую» (усе 1981), зб. карыкатур «Лішняя вага» (1975), ілюстрацыі да апавяданняў М.Гарэцкага (1987), серыя лінарытаў па вершах М.Багдановіча (1992) і інш.
т. 3, с. 356
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
БАГАМО́ЛЕЦ (Bohomolec) Францішак
(29.1.1720, Віцебшчына — 24.4.1784),
польскі драматург, публіцыст. Па паходжанні лічыў сябе «русаком». Вучыўся ў Віленскай акадэміі. У 1760—70-я г. рэдагаваў у Варшаве шэраг перыяд. выданняў, дзе змяшчаў матэрыялы з Беларусі. Аўтар больш як 20 камедый для школьнага тэатра («Хітры гаспадар», «Модныя кавалеры», «Польскі парыжанін» і інш.), у якіх з пазіцый памяркоўнага Асветніцтва крытыкаваў норавы Рэчы Паспалітай, заганы сталічнай і правінцыяльнай шляхты. У камедыях шмат беларусізмаў. Збіраў бел. прыказкі і прымаўкі, якімі хацеў папоўніць зборнік С.Рысінскага. Сваімі пераробкамі Мальера аказаў уплыў на бел. і польск. драматурга М.Цяцерскага.
А.В.Мальдзіс.
т. 2, с. 198
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)