прыжыві́ць, -ыўлю́, -ы́віш, -ы́віць; -ы́ўлены; зак., што.
Далучыўшы, даць прырасці, зрасціся.
П. перасаджаны орган.
П. галінку.
|| незак. прыжыўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. прыжыўле́нне, -я, н.
П. тканак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
прыжыві́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
прыжыўлю́ |
прыжы́вім |
| 2-я ас. |
прыжы́віш |
прыжы́віце |
| 3-я ас. |
прыжы́віць |
прыжы́вяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
прыжыві́ў |
прыжыві́лі |
| ж. |
прыжыві́ла |
| н. |
прыжыві́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
прыжыві́ |
прыжыві́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
прыжыві́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
прыжыві́ць сов. приживи́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыжыві́ць, ‑жыўлю, ‑жывіш, ‑жывіць; зак., што.
Далучыўшы да чаго‑н., даць прырасці, зрасціся. Прыжывіць перасаджаны орган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
приживи́ть сов. прыжыві́ць; (прирастить) прырасці́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
прыжыўля́ць, ‑яю, ‑яеш, ‑яе.
Незак. да прыжывіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыжы́ўлены, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад прыжывіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прыжыўле́нне, ‑я, н.
Дзеянне паводле знач. дзеясл. прыжыўляць — прыжывіць і стан паводле знач. дзеясл. прыжыўляцца — прыжывіцца.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
◎ Наважа́ць 1 ’прывязаць, прыжывіць’ (Сцяшк.). Калі гэта не фанетычным шляхам змененае навязиць ’прывязаць’, то можа быць супастаўлена з укр. навижити, адно са значэнняў якога ’навучыць, прывучыць’, тады ўсё да *іladiti, гл. вадзіць. Другая магчымасць — да вижыць (гл.), параўн. наважваць ’прыціскаць’ (лунін., Шатал.).
◎ Наважа́ць 2, naważać(i) ’наведваць’ (Федар.). Відаць, ітэратыў ад *voziti, параўн. дакладную паралель серб.-харв. navažati, суадноснае з navoziti ’навазіць’ (RHSJ); меркаванні Лаўчутэ (Литуанизмы, 43) аб запазычанні бел. -важаць з літ. važiuoti ’ехаць’ у святле названай паралелі здаюцца непераканальнымі. Параўн. навяжоны, навяжаць (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
падсадзі́ць, -аджу́, -а́дзіш, -а́дзіць; -а́джаны; зак.
1. каго (што). Памагчы каму-н. сесці, узабрацца куды-н.
П. хлопчыка на воз.
2. каго-што. Пасадзіць, змясціць побач, разам з кім-н.
П. дзяўчынку да сябровак.
П. пчол у вулей.
3. каго (што). Узяць у якасці спадарожніка (у машыну, на калёсы і пад.).
4. што і чаго. Дадаткова пасадзіць (пра расліны).
П. буракоў.
5. што. Прырасціць, прыжывіць (спец.).
П. скуру.
|| незак. падса́джваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. падса́джванне, -я, н. (да 1—4 знач.), падса́дка, -і, ДМ -дцы, ж. (да 2, 4 і 5 знач.) і падса́д, -у, М -дзе, м. (да 4 знач.).
|| прым. падса́дны, -ая, -ае (да 4 знач.).
Падсадныя дрэвы.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)