прокуро́р пракуро́р, -ра м.;
Генера́льный прокуро́р Респу́блики Белару́сь Генера́льны пракуро́р Рэспу́блікі Белару́сь;
това́рищ прокуро́ра ист. тава́рыш пракуро́ра;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
генера́л-прокуро́р генера́л-пракуро́р, -ра м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
о́бер-прокуро́р уст. о́бер-пракуро́р, -ра м.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пракуро́р м. прокуро́р;
генера́льны п. — генера́льный прокуро́р;
тава́рыш ~ра — дорев. това́рищ прокуро́ра
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
о́бер-пракуро́р м. о́бер-прокуро́р
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
генера́л-пракуро́р м., ист. генера́л-прокуро́р
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Пракуро́р ’асоба, якая ажыццяўляе нагляд за дакладным выкананнем законаў; дзяржаўны абвінаваўца ў судовым працэсе’ (ТСБМ). Праз рус. прокурор ’тс’ (Крукоўскі, Уплыў, 78) з франц. procureur ад лац. procurare ’клапаціцца’ або ад лац. procuro‑ ’наглядаю’. Запазычанне XIX ст. (Гіст. мовы, 237).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
прокуро́рша разг.
1. (женщина прокурор) пракуро́рка, -кі ж.;
2. (жена прокурора) пракуро́рыха, -хі ж.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ВЫШЫ́НСКІ Андрэй Януаравіч
(10.12.1883, г. Адэса, Украіна — 22.11.1954),
савецкі дзярж. дзеяч, дыпламат, юрыст. Акад. АН СССР (1939). Скончыў Кіеўскі ун-т (1913). З 1915 на юрыд. і адм. рабоце. З 1931 у органах пракуратуры РСФСР. У 1935—39 ген. пракурор СССР. У 1937—41 дырэктар Ін-та права АН СССР, у 1939—44 нам. старшыні СНК СССР, у 1940—49 нам. міністра. У 1949—53 міністр замежных спраў СССР. У 1953—54 пастаянны прадстаўнік СССР у ААН. Дзярж. абвінаваўца на многіх фальсіфікаваных працэсах 1930-х г. у СССР. Дэп. Вярх. Савета СССР з 1937. Тэарэт. палажэнні, выкладзеныя ў яго работах (прызнанне абвінавачанага як гал. доказ віны), былі накіраваны на абгрунтаванне грубых парушэнняў законнасці, масавых рэпрэсій.
Літ.:
Инквизитор: Сталинский прокурор Вышинский. М., 1992.
т. 4, с. 330
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
уба́чыць сов.
1. уви́деть; заме́тить; (издали) зави́деть;
ён ~чыў на стале́ я́блыкі — он уви́дел на столе́ я́блоки;
у. у жыцці́ мно́га го́ра — уви́деть в жи́зни мно́го го́ря;
ён ~чыў каля́ бе́рага дзве ло́дкі — он уви́дел (заме́тил) у бе́рега две ло́дки;
здалёк яна́ ўба́чыла аўто́бус — издалека́ она уви́дела (зави́дела) авто́бус;
2. уви́деть, поня́ть;
у. сваю́ памы́лку — уви́деть (поня́ть) свою́ оши́бку;
3. (признать существующим) усмотре́ть;
пракуро́р ~чыў у гэ́тым парушэ́нне зако́ну — прокуро́р усмотре́л в э́том наруше́ние зако́на;
4. (обнаружить какие-л. свойства, качества) уви́деть, найти́;
што яна́ ў ім ~чыла? — что она́ в нём уви́дела (нашла́)?;
◊ у. свет — уви́деть свет
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)