прато́раны

прыметнік, якасны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. прато́раны прато́раная прато́ранае прато́раныя
Р. прато́ранага прато́ранай
прато́ранае		 прато́ранага прато́раных
Д. прато́ранаму прато́ранай прато́ранаму прато́раным
В. прато́раны (неадуш.)
прато́ранага (адуш.)		 прато́раную прато́ранае прато́раныя (неадуш.)
прато́раных (адуш.)
Т. прато́раным прато́ранай
прато́ранаю		 прато́раным прато́ранымі
М. прато́раным прато́ранай прато́раным прато́раных

Крыніцы: piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прато́раны

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. прато́раны прато́раная прато́ранае прато́раныя
Р. прато́ранага прато́ранай
прато́ранае		 прато́ранага прато́раных
Д. прато́ранаму прато́ранай прато́ранаму прато́раным
В. прато́раны (неадуш.)
прато́ранага (адуш.)		 прато́раную прато́ранае прато́раныя (неадуш.)
прато́раных (адуш.)
Т. прато́раным прато́ранай
прато́ранаю		 прато́раным прато́ранымі
М. прато́раным прато́ранай прато́раным прато́раных

Крыніцы: piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прато́раны

дзеепрыметнік, залежны стан, прошлы час, закончанае трыванне

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. прато́раны прато́раная прато́ранае прато́раныя
Р. прато́ранага прато́ранай
прато́ранае		 прато́ранага прато́раных
Д. прато́ранаму прато́ранай прато́ранаму прато́раным
В. прато́раны (неадуш.)
прато́ранага (адуш.)		 прато́раную прато́ранае прато́раныя (неадуш.)
прато́раных (адуш.)
Т. прато́раным прато́ранай
прато́ранаю		 прато́раным прато́ранымі
М. прато́раным прато́ранай прато́раным прато́раных

Кароткая форма: прато́рана.

Крыніцы: dzsl2007, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прато́раны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад пратарыць.

2. у знач. прым. Пракладзены яздой, хадзьбой (пра дарогу і пад.). Па пратораных дарогах ехаць небяспечна, наўпрасцяк — снег глыбокі, ды і след па цаліне адразу выдасць. Шамякін. Вясна... Пачарнелі сляды На счарсцвелым зімовым снягу. І цурочкі бурлівай вады На пратораны шлях пабягуць. Хведаровіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

счарсцве́лы, ‑ая, ‑ае.

1. Які стаў чэрствым, страціў першапачатковую мяккасць. Жалезны стол, счарсцвелы хлеб і томік Гейнэ на стале. Вялюгін. Хлопцу, занятаму ядою, Счарсцвелы аржаны праснак, Што праганяў ён сырадоем, Напамінаў знаёмы смак Святога матчынага хлеба З салодкім смачным малаком. Аўрамчык. // перан. Які стаў бяздушным, нячулым. Старое, счарсцвелае за доўгія гады жыцця сэрца [Параскі] нібы памаладзела і соладка калацілася. Сабаленка.

2. Зацвярдзелы, агрубелы. Вясна... Пачарнелі сляды На счарсцвелым зімовым снягу. І цурочкі бурлівай вады На пратораны шлях павязуць. Хведаровіч. Між камення выбівалася на .. [вуліцы] ўлетку нямоглая трава, а за тратуарамі, на счарсцвелых грудках, яна бралася нават цэлымі лапікамі, кусцістымі і густымі. М. Стральцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)