прасі́цца, прашу́ся, про́сішся, про́сіцца; незак.

1. Прасіць аб дазволе зрабіць што-н., адправіцца куды-н.

П. на каток.

2. Пра дзяцей: прасіць дазволу адправіць натуральную патрэбу.

П. на гаршчок.

3. Прасіць прабачэння, спагады, дапамогі і пад. (разм.) —

Адпусціце мяне, не мучце! — просіцца хлопчык.

4. перан. Быць гатовым да чаго-н., вельмі прыдатным для чаго-н. (разм.).

Пейзаж так і просіцца на палатно.

|| наз. папрасі́цца, -рашу́ся, -ро́сішся, -ро́сіцца (да 1—3 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прасі́цца

дзеяслоў, непераходны, незакончанае трыванне, зваротны, 2-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. прашу́ся про́сімся
2-я ас. про́сішся про́сіцеся
3-я ас. про́сіцца про́сяцца
Прошлы час
м. прасі́ўся прасі́ліся
ж. прасі́лася
н. прасі́лася
Загадны лад
2-я ас. прасі́ся прасі́цеся
Дзеепрыслоўе
цяп. час про́сячыся

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прасі́цца несов.

1. в разн. знач. проси́ться;

п. на като́к — проси́ться на като́к;

дзіця́ не про́сіцца — ребёнок не про́сится;

2. проси́ть поща́ды;

◊ з языка́ про́сіцца — с языка́ про́сится;

само́ про́сіцца — само́ про́сится

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прасі́цца, прашуся, просішся, просіцца; незак.

1. Прасіць аб дазволе зрабіць што‑н. (увайсці, адправіцца куды‑н. і пад.). У будку, да цяпла, прасіўся чалавек. Навуменка. Людзі пачалі прасіцца ісці на заданне, хоць назначаны адпачынак яшчэ не скончыўся. Шамякін. // Выказаць жаданне адправіць натуральную патрэбу (пра дзяцей, жывёл).

2. Прасіць, каб прынялі ці залічылі куды‑н. Прасіцца на фронт.

3. Разм. Прасіць прабачэння, спагады, дапамогі і пад. — Ратуй мяне, чалавеча! — просіцца ў.. [дзеда] паляўнічы. Якімовіч. — Ну што вам значыць, — прасілася Лёдзя, гулліва пабліскваючы вачыма і верачы ў поспех. Карпаў.

•••

Просіцца на язык — вельмі хочацца сказаць. Многа крыўдных, балючых для .. [Веры] слоў прасілася на язык, але .. [Мікалай] змоўчаў. Дамашэвіч.

У рукі просіцца — пра тое, што лёгка, без цяжкасцей дастаецца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прасі́цца разм. um Erláubnis bítten*, bítten* (um A);

прасі́цца ў адпачы́нак um Úrlaub bítten* [ersúchen]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

папрасі́цца гл. прасіцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

испра́шиваться уст. прасі́цца; см. выпра́шиваться.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

взмоли́ться сов. пача́ць малі́ць, пача́ць прасі́цца.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

папрасі́цца, ‑прашуся, ‑просішся, ‑просіцца.

Зак. да прасіцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

запрасі́цца, ‑прашуся, ‑просішся, ‑просіцца; зак.

Разм. Пачаць прасіцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)