◎ *Пра́ла, прало ’жывёльны могільнік’ (ТС). Дэрыват ад праць (гл.) з суф. -до. Адносна суфіксацыі гл. Сцяцко, Словаўтв., 49. Утварэнне, якое фармальна узыходзіць да *рьгасіІо, параўн. укр. прало ’месца на рацэ, дзе мыюць бялізну’. Магчыма, першаснае значэнне — ’месца, дзе забівалі хворую скаціну’. Семантыка дзеяслова перыць (гл.), праць ’біць, калаціць’ яскрава выступае ў чэш., сті&гц. praćka ’бойка’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

пра́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. пяру́ пяро́м
2-я ас. пярэ́ш пераце́
3-я ас. пярэ́ пяру́ць
Прошлы час
м. пра́ў пра́лі
ж. пра́ла
н. пра́ла
Загадны лад
2-я ас. пяры́ пяры́це

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

пра́сці

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. праду́ прадзё́м
2-я ас. прадзе́ш прадзяце́
3-я ас. прадзе́ праду́ць
Прошлы час
м. пра́ў пра́лі
ж. пра́ла
н. пра́ла
Загадны лад
2-я ас. прадзі́ прадзі́це
Дзеепрыслоўе
цяп. час прадучы́

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

праць, пяру́, пярэ́ш, пярэ́; пяро́м, пераце́, пяру́ць; праў, пра́ла; пяры́; незак., што.

Мыць (бялізну, палатно), б’ючы пранікам.

П. бялізну.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пра́сці, праду́, прадзе́ш, прадзе́; прадзём, прадзяце́, праду́ць; праў, пра́ла; прадзі; пра́дзены; незак., што.

Скручваючы (воўну, кудзелю і пад.), рабіць ніткі.

|| зак. спра́сці, спраду́, спрадзе́ш, спрадзе́; спрадзём, спрадзяце́, спраду́ць; спраў, спра́ла; спрадзі; спра́дзены.

|| наз. прадзе́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

дапра́сці, ‑праду, ‑прадзеш, ‑прадзе; ‑прадзём, ‑прадзяце; пр. дапраў, ‑прала; зак., што.

Скончыць прасці што‑н. Дапрасці кудзелю.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыпра́сці, ‑праду, ‑прадзеш, ‑прадзе; ‑прадзём, ‑прадзяце; пр. прыпраў, ‑прала; зак., што і чаго.

Спрасці яшчэ, у дадатак да спрадзенага. Прыпрасці трохі нітак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перапра́сці, ‑праду, ‑прадзеш, ‑прадзе; ‑прадзём, ‑прадзяце; пр. перапраў, ‑прала; заг. перапрадзі; зак., што.

Спрасці, папрасці ўсё, многае. Перапрасці за зіму ўвесь лён.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пра́сці, праду, прадзеш, прадзе; прадзём, прадзяце, прадуць; пр. праў, прала; заг. прадзі; незак.

Скручваючы (воўну, кудзелю і пад.), рабіць ніткі. Удзень садзілася [Наста] прасці лён. Круцілася верацяно, .. ніткі тонкія выходзілі. Каваль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

зненаві́дзець, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго-што.

Адчуць нянавісць, пранікнуцца нянавісцю да каго‑, чаго‑н. Саша ніколі раней не прала і з першых жа дзён зненавідзела гэту дапатопную работу. Шамякін. — Калі вы яшчэ хоць раз схлусіце мне ці каму-небудзь іншаму, я зненавіджу вас назаўсёды. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)