прабава́ць

дзеяслоў, пераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне

Цяперашні час
адз. мн.
1-я ас. прабу́ю прабу́ем
2-я ас. прабу́еш прабу́еце
3-я ас. прабу́е прабу́юць
Прошлы час
м. прабава́ў прабава́лі
ж. прабава́ла
н. прабава́ла
Загадны лад
2-я ас. прабу́й прабу́йце
Дзеепрыслоўе
цяп. час прабу́ючы

Крыніцы: dzsl2007, krapivabr2012, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

прабава́ць несов.

1. про́бовать, испы́тывать;

п. свае́ сі́лы — про́бовать (испы́тывать) свои́ си́лы;

2. (есть для пробы) про́бовать, отве́дывать;

п. на смак — про́бовать на вкус;

3. (стремиться сделать что-л.) предпринима́ть попы́тки; (с инф.) пыта́ться, порыва́ться; покуша́ться

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

прабава́ць, -бу́ю, -бу́еш, -бу́е; -бу́й; -бава́ны і про́баваць, -бую, -буеш, -буе; -буй; -баваны; незак.

1. каго-што. Правяраць стан або якасць.

П. свае сілы.

2. што. Есці для пробы, на смак чаго-н.

П. страву.

3. з інф. Рабіць спробу чаго-н.

П. пісаць вершы.

|| зак. папрабава́ць, -бу́ю, -бу́еш, -бу́е; -бу́й; -бава́ны і папро́баваць, -бую, -буеш, -буе; -буй; -баваны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

прабава́ць разм. гл. спрабаваць

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Прабава́ць ’правяраць стан або якасць чаго-небудзь; рабіць пробу’ (ТСБМ, Сл. ПЗБ), ’каштаваць’ (Сл. ПЗБ), ст.-бел. проба ’проба’ (Ст.-бел. лексікон). Рус. про́бовать, про́ба, укр. про́бувати, про́ба. Праз польск. próba, próbować з ням. Probe ’проба’ < с.-лац. probe ’тс’ < probāte ’правяраць, выпрабоўваць’ (Фасмер, 3, 370).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

прабава́ць, ‑бую, ‑буеш, ‑буе і про́баваць, ‑бую, ‑буеш, ‑буе; незак.

1. што. Правяраць стан або якасць чаго‑н. [Кампазітар] прабуе інструмент моцнымі і чулымі пальцамі. Бядуля. Да самага вечара ён цацкаўся з .. [гармонікам] — разглядаў, прабаваў галасы. Чорны. Там, у нізіне, прабуе голас кулік. Навуменка.

2. з інф. Рабіць спробу чаго‑н. Але .. [Жэнька] яшчэ не ўмее жаць, — раз прабавала ды палец абрэзала — яшчэ знак ёсць. Крапіва. Андрэй прабаваў перавесці гаворку на іншае. Чарнышэвіч. Дзяўчаты звіняць смехам, а хлопцы пробуюць спяваць. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папрабава́ць гл. прабаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

папро́баваць гл. прабаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

про́баваць гл. прабаваць.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

про́баваць несов., см. прабава́ць

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)