послуша́ние ср.

1. паслушэ́нства, -ва ср., мн. нет, паслухмя́насць, -ці ж., мн. нет;

2. церк. по́слух, -ху м.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

послушание

Том: 27, старонка: 128.

img/27/27-128_0576_Послушание.jpg

Гістарычны слоўнік беларускай мовы (1982–2017)

паслухмя́нства ср. послуша́ние, поко́рность ж.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паслушэ́нства ср. послуша́ние; повинове́ние, подчине́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

паслухмя́насць ж. послу́шность, послуша́ние ср.; повинове́ние ср.; подчине́ние ср.

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

по́слух м.

1. род. -ху церк. послуша́ние ср.;

2. род. -ха ист. по́слух, свиде́тель

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

повинове́ние ср. (подчинение) падпара́дкаванне, -ння ср.; (покорность) пако́рнасць, -ці ж.; (послушание) паслушэ́нства, -ва ср., паслухмя́насць, -ці ж.;

повинове́ние зако́нам падпара́дкаванне зако́нам;

держа́ть в повинове́нии трыма́ць у паслушэ́нстве (паслухмя́насці);

выходи́ть из повинове́ния выхо́дзіць з паслушэ́нства (паслухмя́насці).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

По́слух 1 ’сведка на судзе ў старажытнасці’ (ТСБМ), ст.-бел. послухъ ’тс’, сюды ж варыянты з нарашчэннем суфікса послух‑ачъ, послух‑а‑тель (Сл. Скар.), рус. по́слух ’тс’, ст.-рус. послухъ ’тс’, польск. posłuch ’праслухоўванне’, чэш. posluchy ’выведванне, разведка’, славац. posluch ’тс’, ст.-слав. послоухъ ’сведка’. Да слухаць (гл.) (Фасмер, 3, 340); прыстаўка по- нясе семантыку выніковасці дзеяння, даслоўна — по́слух ’тое, што пачута’ ці ’той, хто пачуў’.

По́слух 2 рэліг. ’паслушэнства’, ’абавязак манаха ці паслужніка’ (ТСБМ, Нас., Байк. і Некр.), ст.-бел. послушание, послушенство ’тс’ (Сл. Скар.), укр. по́слух ’паслушэнства’, польск. posłuch ’тс’, ’паслухмянасць’, ’абавязак’, серб. по̀слух ’тс’. Магчыма, калька з грэч. ὑπ‑ήκοος ’паслухмяны, падданы, падначалены’. Да слухаць (гл.).

По́слух 3 ’чутка, пагалоска’ (ТСБМ), рус. послух ’недакладныя звесткі, цёмныя, хлуслівыя чуткі’ (Сл. Салж.), ст.-рус. послухъ ’тс’, польск. posłuch ’чутка’, у іншых славянскіх мовах семантыка ’слых, магчымасць чуць’: чэш. posluch ’тс’, славен. posluh ’тс’. Параўн. по́слух 1 (гл.). Да слухаць (гл.).

По́слух 4 ’дапамога, палёгка’ (Сцяшк. Сл.). Відавочна, фанетычны запіс бел. послуг з фрыкатыўным [ɣ]. Да паслуга, служыць (гл.). Аддзеяслоўнае ўтварэнне з прыстаўкай по- з семантыкай выніковасці дзеяння.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)