паце́міць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
паце́млю |
паце́мім |
| 2-я ас. |
паце́міш |
паце́міце |
| 3-я ас. |
паце́міць |
паце́мяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
паце́міў |
паце́мілі |
| ж. |
паце́міла |
| н. |
паце́міла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
паце́м |
паце́мце |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
паце́міўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
◎ Пацеміць ’заўважыць, прыкмеціць здалёку’ (Яруш.). У выніку семантычнага пераносу ў дзеяслова цяміць ’разумець’. Як і рус. тямить ’тс’, тям ’розум, памяць’, а таксама ўкр. тямити ’кеміць’ пад уплывам кеміць ’тс’. Гараеў (383); Петарсан (Аг. Arm. St., 136); Фасмер (4, 141) лічаць роднаснымі да ўсх.-слав. лексем ст.-грэч. τημελέω ’клапачуся, ахоўваю’, τημελής ’дбайны, руплівы*
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)