патрабава́нне

назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, ніякі род, 1 скланенне

адз. мн.
Н. патрабава́нне патрабава́нні
Р. патрабава́ння патрабава́нняў
Д. патрабава́нню патрабава́нням
В. патрабава́нне патрабава́нні
Т. патрабава́ннем патрабава́ннямі
М. патрабава́нні патрабава́ннях

Крыніцы: krapivabr2012, nazounik2008, piskunou2012, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

патрабава́нне, -я, н.

1. гл. патрабаваць.

2. Выражаная ў рашучай, катэгарычнай форме просьба аб тым, што павінна быць выканана, на што ёсць права.

На першае п.

3. Правіла, умова, абавязковая для выканання.

Выкананне патрабаванняў статута.

Тэхналагічныя патрабаванні на выраб дэталі.

4. мн. Унутраныя патрэбнасці, запатрабаванні.

Чалавек без усялякіх патрабаванняў.

5. Афіцыйны дакумент з просьбай аб выдачы чаго-н., накіраванні каго-, чаго-н. куды-н.

П. на дровы.

П. на маладых спецыялістаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

патрабава́нне ср., в разн. знач. тре́бование;

па ~нні суда́ — по тре́бованию суда́;

не зніжа́ць ~нняў — не снижа́ть тре́бований;

п. на дро́вы — тре́бование на дрова́;

прыпы́нак па ~нні — остано́вка по тре́бованию

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

патрабава́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. патрабаваць.

2. Просьба, жаданне, выказаныя ў катэгарычнай форме. — Адчыніце! — патрабаванне паўтарылася ўжо голасам больш настойлівым. Галавач. // Загад зрабіць што‑н. — Добры дзень, — сказаў .. [Карніцкі] пасля пэўнай паўзы Шынкевічу такім тонам, у якім выразна чулася патрабаванне назваць сябе. Паслядовіч.

3. Афіцыйны дакумент з просьбай выдаць што‑н. або накіраваць каго‑н. у чыё‑н. распараджэнне. Неўзабаве.. ў кантору да нас зайшоў чалавек у паношанай брызентавай спяцоўцы і падаў Собічу патрабаванне на кісларод. Скрыган.

4. звычайна мн. (патрабава́нні, ‑яў). Норма, умовы, якім хто або што‑н. павінны адпавядаць. [Вагуцкі:] — Вы ведаеце мае патрабаванні да кожнага рабочага і яго работы. Яны застаюцца нязменнымі: працаваць на выдатна. Лынькоў. // Правілы, нормы паводзін, абумоўленыя чым‑н. Патрабаванні моды. Патрабаванні ветлівасці.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

патрабава́нне н.

1. Fórderung f -, -en, Verlángen n -s, -; Gebót n -(e)s, -e; Ánsuchen n -s, - (просьба);

на патрабава́нне каго-н. auf j-s Fórderung [Ánsuchen];

выстаўля́ць патрабава́нне éine Fórderung [éinen Ánspruch] erhében*;

2. (дамаганне, прэтэнзія) Ánspruch m -(e)s, -sprüche (чаго-н. auf A); Fórderung f -, -en, Ánforderung f -, -en; Belánge pl;

празме́рнае патрабава́нне Ánsinnen n -s;

адмо́віцца ад сваі́х патрабава́нняў von séinen Fórderungen [Ánforderungen] Ábstand néhmen* [ábrücken];

выстаўляць высо́кія патрабава́нні каму-н. hóhe Ánforderungen an j-n stellen;

адпавяда́ць высо́кім патрабава́нням den hóhen Ánforderungen entspréchen* [gerécht wérden];

3. (дакумент) Bestéllzettel m -s, -; Bestéllung f -, -en (на што-н. auf A)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

патрабава́ць, -бу́ю, -бу́еш, -бу́е; -бу́й; незак.

1. чаго і са злуч. «каб». Прасіць у катэгарычнай форме, будучы ўпэўненым у сваім праве на тое, каб гэта просьба была выканана.

П. дакладнасці.

П. чыіх-н. тлумачэнняў.

2. чаго ад каго-чаго. Чакаць праяўлення якіх-н. уласцівасцей, дзеянняў.

Чытач патрабуе ад пісьменніка праўдзівага адлюстравання жыцця.

3. каго-што. Мець патрэбу ў кім-, чым-н.

Яго здароўе патрабуе цёплага клімату.

Работа патрабуе кваліфікаванага кіраўніка.

|| наз. патрабава́нне, -я, н. (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

патрабаванне, дамаганне, настаянне, прэтэнзія; ультыматум (афіц.); вымога (разм.); рахунак (перан.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

настая́нне, -я, н.

Настойлівая просьба, патрабаванне.

З’явіцца па настаянні настаўнікаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тре́бование

1. в разн. знач. патрабава́нне, -ння ср.;

2. (документ) патрабава́нне, -ння ср.;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ультыматы́ўны, -ая, -ае.

Які з’яўляецца ультыматумам; катэгарычны.

Ультыматыўнае патрабаванне.

|| наз. ультыматы́ўнасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)