пасля́

прыназоўнік

Крыніцы: krapivabr2012, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

пасля́

прыслоўе

станоўч. выш. найвыш.
пасля́ - -

Іншыя варыянты: пасле́й, апасля́.

Крыніцы: krapivabr2012, prym2009, sbm2012, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

пасля́.

1. прысл. Праз некаторы час, потым.

Гэта можна зрабіць п.

2. прыназ. з Р. Па заканчэнні, здзяйсненні чаго-н., адыходзе каго-н.

Сустрэнемся п. работы.

П.

Новага года.

Як мне не крыўдзіцца на яго п. такіх слоў.

Спадчына п. бацькоў.

◊

Пасля таго як (злуч. падпарадкавальны) — ужыв. ў даданых сказах часу.

Пасля таго як дзеці пад’елі, выхавальніцы павялі іх у батанічны сад.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

пасля́

1. нареч. пото́м, по́сле;

гэ́та мо́жна зрабі́ць п. — э́то мо́жно сде́лать пото́м (по́сле);

2. предлог с род. по́сле; (со словами, обозначающими определённые отрезки времени — ещё) спустя́;

п. Но́вага го́да — по́сле Но́вого го́да;

п. не́калькіх дзён — спустя́ не́сколько дней;

◊ п. до́жджыка ў чацве́р — по́сле до́ждичка в четве́рг

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

пасле́й

прыслоўе

станоўч. выш. найвыш.
пасле́й - -

Іншыя варыянты: пасля́, апасля́.

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

апасля́

прыслоўе

станоўч. выш. найвыш.
апасля́ - -

Іншыя варыянты: пасля́, пасле́й.

Крыніцы: piskunou2012.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)

пасля́, прысл. і прыназ.

1. прысл. Потым, пазней некаторага тэрміну. Спачатку гром грымеў у далях і хмарай хмарыўся заход, пасля вятры затанцавалі — то навальніца йшла ў паход. Машара. Ліпкая дрымота агарнула яго [Ракуцьку], а пасля ён і прыснуў трохі. Чорны.

2. прыназ. з Р. Спалучэнне з прыназоўнікам «пасля» выражае часавыя адносіны; ужываецца пры назвах адрэзкаў часу, падзей, з’яў, услед за якімі, пазней якіх што‑н. адбываецца. Мароз быў добры, пара была пасля новага года. Чорны. Дзве дачкі адразу ж пасля вызвалення паехалі ў горад канчаць вучобу. Шамякін. Яны вячэралі ўдзвёх, і пасля гэтага зрабілася яшчэ цяплей па сэрцы. Брыль. // Пазней, па ад’ездзе, адыходзе або сканчэнні тэрміну існавання чаго‑н. А пасля дзірваноў, Неўзабаве, па часе — Голад выслаў на вёскі Заклапочаны бог. Броўка. Уладысь пасля бальніцы ачуняў скора. Скрыган.

•••

Пасля таго, калі (у знач. падпарадкавальнага злучніка); пасля таго, як (у знач. падпарадкавальнага злучніка) гл. той.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пасля́​II прысл nachhér, danách (пасля гэтага); später (пазней);

пасля́ чаго́ woráuf;

гэ́та мо́жна зрабі́ць пасля́ das kann man nachhér [später] máchen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

пасля́​I прыназ nach (D);

пасля́ пра́цы nach der Arbeit;

пасля́ пэ́ўных падзе́й nach bestímmten Eréignissen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

Пасля́, пасле́, по́сля, посля́, по́слі, по́сле, пысьля́ ’потым, пазней некаторага тэрміну’ (ТСБМ, Нас., Шат., Касп., Сл. ПЗБ, Бяльк., Ян., ТС). Укр. після́, ст.-укр. послі, опослі, рус. (о)после, (о)посля, пасля́, ст.-рус. послѣ, серб.-харв. послије, после, посли, макед. после. Прасл. poslě можна успрымаць як скарочаны варыянт слова poslědь, якое да след (гл.) (ESSJ SG, 1, 201–203). Іншыя версіі: з po‑sь‑lě (Сабалеўскі, РФВ, 66, 401) ці з pos‑lě, як pos‑dě ’пазней’ (Лось, RS, 4, 244), здаюцца менш імавернымі. Сюды ж по́слячы ’пазней’ (нясв., Сл. ПЗБ, Сцяшк.) з узмацняльнай часціцай ‑чы (Карскі 2-3, 71; ESSJ SG, 1, 306).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)