«Панская ласка» (ананімны твор) 1/316

Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)

«Панская ласка»

т. 12, с. 50

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

панская фанабэрыя

т. 12, с. 50

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

на́ймічка, -і, ДМ -чцы, мн. -і, -чак, ж.

Наёмная работніца, служанка; парабчанка.

Панская н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

па́нскі

прыметнік, адносны

адз. мн.
м. ж. н. -
Н. па́нскі па́нская па́нскае па́нскія
Р. па́нскага па́нскай
па́нскае
па́нскага па́нскіх
Д. па́нскаму па́нскай па́нскаму па́нскім
В. па́нскі (неадуш.)
па́нскага (адуш.)
па́нскую па́нскае па́нскія (неадуш.)
па́нскіх (адуш.)
Т. па́нскім па́нскай
па́нскаю
па́нскім па́нскімі
М. па́нскім па́нскай па́нскім па́нскіх

Крыніцы: krapivabr2012, piskunou2012, prym2009, sbm2012, tsblm1996, tsbm1984.

Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)

фальва́рак, -рка, мн. -ркі, -ркаў, м.

1. У феадальнай Польшчы, Літве, Беларусі і Заходняй Украіне: панская гаспадарка з комплексам будынкаў, заснаваная на паншчыннай працы сялян.

2. Невялікая сядзіба пана, хутар.

|| прым. фальварко́вы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

па́пскі, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да папы, належыць яму. Панская ўлада.

•••

Папская курыя гл. курыя.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фальва́рак, ‑рка, м.

1. У феадальнай Польшчы, Літве, Беларусі і на Украіне — панская гаспадарка з комплексам будынкаў, заснаваная на паншчыннай працы сялян. Рост і ўмацаванне феадальнай уласнасці ўзмацнялі феадальны прыгнёт, абеззямельванне сялянства (ствараліся фальваркі, павялічваліся панскія ўгоддзі). «Полымя».

2. Невялікая панская сядзіба, хутар. На гэтай палянцы, за паўвярсты ад дарогі, раскінулася чыясь пасада, як сярэдняй рукі фальварак, з усімі прыбудоўкамі, садам і прасторным дваром. Колас. Потым, калі .. [Адам] пасталеў,.. яго сэрца паранілі чорныя вочы паненкі з суседняга фальварка. Новікаў.

[Польск. folwark ад ням. Vorwerk — хутар.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фальва́рак

(польск. folwark, ад ням. Vorwerk)

1) панская гаспадарка з комплексам будынкаў у феадальнай Польшчы і Вялікім княстве Літоўскім;

2) уст. невялікая сядзіба пана, хутар.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

па́нскі, ‑ая, ‑ае.

1. Які мае адносіны да пана; належыць пану. Зямля — дзе глянеш — панская, Вада, лес, дол, гара. Танк. Панскі палац пачаў ужо гарэць з аднаго канца. Лынькоў.

2. Уласцівы пану; прасякнуты пагардлівымі адносінамі да каго‑, чаго‑н. Людзі ў цішы сваіх цёмных і лясных закуткаў думалі, як захаваць мізэрны запас хлеба.., як усцерагчы сваю худобу, каня і іншы набытак ад панскай ненаеднасці. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)