пакасі́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|---|
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
пакашу́ |
пако́сім |
| 2-я ас. |
пако́сіш |
пако́сіце |
| 3-я ас. |
пако́сіць |
пако́сяць |
| Прошлы час |
|---|
| м. |
пакасі́ў |
пакасі́лі |
| ж. |
пакасі́ла |
| н. |
пакасі́ла |
| Загадны лад |
|---|
| 2-я ас. |
пакасі́ |
пакасі́це |
| Дзеепрыслоўе |
|---|
| прош. час |
пакасі́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пакасі́ць I сов., безл. (искривить) покоси́ть;
~сі́ла ако́нную ра́му — покоси́ло око́нную ра́му
пакасі́ць II сов.
1. (всё, многое) скоси́ть;
2. (нек-рое время) покоси́ть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
пакасі́ць 1, ‑кашу, ‑косіш, ‑косіць; зак., што.
1. пераважна безас. Зрабіць касым, скрывіць. Дзверы пакасіла.
2. і чым. Павярнуць вочы ўбок, коса паглядзець. Я пакасіў вокам .. і напраўду, побач з месцам, дзе я толькі што ляжаў, убачыў выціснутую ад сядзення ямку, на купіне, а спераду купіны выбіты нагамі мох. Кірэенка.
пакасі́ць 2, ‑кашу, ‑косіш, ‑косіць; зак., каго-што.
1. Скасіць усё, многае. Едзе, едзе к нам падмога, Усё пакосім, убяром!.. Парахневіч.
2. перан. Забіць, загубіць усіх, многіх. Усіх фашыстаў, якія на чале з Фрыдрыхам Фенсам былі ў Макушоўскім лесе, пакасілі партызанскія кулі. Паслядовіч.
3. і без дап. Касіць некаторы час. — Пакашу да вечара, — хоць душу адвяду, — сказаў Алесь і пагнаў пракос. Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
касі́ць², кашу́, ко́сіш, ко́сіць; незак.
1. што. Рабіць касым, крывым; перакошваць.
К. рот.
2. што і чым. Глядзець коса, убок.
Конь касіў вокам на кучу канюшыны.
3. Быць касавокім, касым.
Левае вока косіць.
|| зак. скасі́ць, скашу́, ско́сіш, ско́сіць; ско́шаны (да 1 знач.) і пакасі́ць, -кашу́, -ко́сіш, -ко́сіць; -ко́шаны (да 1 знач.).
Скасіць вугал хаты.
Вокны пакасіла (безас.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
пако́шаны I поко́шенный; см. пакасі́ць I
пако́шаны II ско́шенный; см. пакасі́ць II 1
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
Пако́ша ’скошаная сенажаць’ (ТСБМ, Янк. 2). Укр. поко́шинка ’тс’. Ад пакос < пакасіць < касіць (гл.) з суф. ‑ja або ад дзеяслова пакасіць з тым жа суфіксам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
папакасі́ць, -кашу́, -ко́сіш, -ко́сіць і папако́шваць, -аю, -аеш, -ае; зак., што і без дап. (разм.).
Пакасіць доўга, неаднаразова.
За апошнія гады папакасіў (папакошваў) розных траў.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
сенажа́ць, -і, мн. -і, -ей, ж.
1. Месца, дзе расце трава на сена; луг.
Скарыстаць пад с.
Пакасіць сенажаці.
2. Час касьбы.
Пачалася с.
|| прым. сенажа́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
покоси́тьI сов., с.-х. пакасі́ць, (много, неоднократно) папако́шваць, папакасі́ць.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)