пажа́рная
назоўнік, агульны, неадушаўлёны, неасабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне
|
адз. |
мн. |
| ж. |
- |
| Н. |
пажа́рная |
пажа́рныя |
| Р. |
пажа́рнай |
пажа́рных |
| Д. |
пажа́рнай |
пажа́рным |
| В. |
пажа́рную |
пажа́рныя |
| Т. |
пажа́рнай пажа́рнаю |
пажа́рнымі |
| М. |
пажа́рнай |
пажа́рных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)
пажа́рны
прыметнік, адносны
|
адз. |
мн. |
| м. |
ж. |
н. |
- |
| Н. |
пажа́рны |
пажа́рная |
пажа́рнае |
пажа́рныя |
| Р. |
пажа́рнага |
пажа́рнай пажа́рнае |
пажа́рнага |
пажа́рных |
| Д. |
пажа́рнаму |
пажа́рнай |
пажа́рнаму |
пажа́рным |
| В. |
пажа́рны (неадуш.) пажа́рнага (адуш.) |
пажа́рную |
пажа́рнае |
пажа́рныя (неадуш.) пажа́рных (адуш.) |
| Т. |
пажа́рным |
пажа́рнай пажа́рнаю |
пажа́рным |
пажа́рнымі |
| М. |
пажа́рным |
пажа́рнай |
пажа́рным |
пажа́рных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
piskunou2012,
prym2009,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)
пажа́рны
назоўнік, агульны, адушаўлёны, асабовы, субстантываваны, ад’ектыўнае скланенне
|
адз. |
мн. |
| м. |
- |
| Н. |
пажа́рны |
пажа́рныя |
| Р. |
пажа́рнага |
пажа́рных |
| Д. |
пажа́рнаму |
пажа́рным |
| В. |
пажа́рнага |
пажа́рных |
| Т. |
пажа́рным |
пажа́рнымі |
| М. |
пажа́рным |
пажа́рных |
Крыніцы:
krapivabr2012,
nazounik2008,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023)
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
пажа́рны, -ая, -ае.
1. гл. пажар.
2. у знач. наз. пажа́рны, -ага, мн. -ыя, -ых, м. Работнік пажарнай каманды.
Пажарныя былі ў касках.
◊
На ўсякі пажарны выпадак (разм., жарт.) — на ўсякі выпадак.
У пажарным парадку (разм.) — з паспешнасцю, даволі хутка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
pożarniczy
pożarnicz|y
пажарны;
drabina ~a — пажарныя драбіны (лескі)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
ГІДРА́НТ
(ад грэч. hydōr вада),
стацыянарнае прыстасаванне для адбору вады са знадворнай водаправоднай сеткі. Адрозніваюць гідранты пажарныя (найб. пашыраныя), паліўныя і прамыўныя; падземныя (размяшчаюцца ў закрытых накрыўкамі калодзежах) і наземныя (сумяшчаюцца з водаразборнымі калонкамі). Для далучэння пажарных рукавоў, гнуткіх шлангаў з наканечнікамі на падземны гідрант накручваецца пажарная калонка, якая мае патрубкі з вентылямі (у наземнага гідранта пажарная калонка стацыянарная).
т. 5, с. 230
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
hose2 [həʊz] v. паліва́ць са шла́нга;
Firemen hosed the burning house. Пажарныя затушылі дом вадой са шланга.
hose down [ˌhəʊzˈdaʊn] phr. v. вы́мыць (што-н.) струме́нем вады́;
My children hose down the car every week for me. Мае дзеці кожны тыдзень мыюць маю машыну са шланга.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
ле́стница
1. (неподвижная, обычно в здании) ле́свіца, -цы ж., усхо́ды, -даў ед. нет;
пара́дная ле́стница пара́дная ле́свіца (пара́дныя ўсхо́ды);
чёрная ле́стница чо́рная ле́свіца (чо́рныя ўсхо́ды);
2. (приставная, переносная) драбі́ны, -бі́н ед. нет, ле́скі, -сак ед. нет;
пожа́рная ле́стница пажа́рныя драбі́ны;
складна́я ле́стница складны́я драбі́ны;
верёвочная ле́стница вяро́вачныя ле́скі;
3. перен. ле́свіца, -цы ж.;
иерархи́ческая ле́стница іерархі́чная ле́свіца;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
ВАГО́Н
(франц. wagon ад англ. waggon павозка),
транспартны сродак для перавозкі пасажыраў або грузаў па рэйкавых пуцях. Бываюць несамаходныя (перамяшчаюцца лакаматывамі) і самаходныя (аўтаматрысы, маторавагонныя секцыі, вагоны метро, трамвая); шырокакалейныя (1525 мм) і вузкакалейныя (750, 900 і 1060 мм); двух-, чатырох-, шасці- і шматвосевыя. З вагонаў фарміруюцца чыг. саставы.
Асноўныя тыпы пасажырскіх вагонаў: агульнага прызначэння (для перавозкі пасажыраў, паштовыя, багажныя, вагоны-рэстараны) і спецыяльныя (санітарныя, лабараторныя, службовыя, клубы); далёкага накіравання, міжабласных зносін і прыгарадныя; купэйныя і некупэйныя. Асноўныя тыпы грузавых вагонаў: універсальныя (крытыя, паўвагоны, платформы, цыстэрны, вагоны ізатэрмічныя) і спец. прызначэння (для перавозкі жывёлы, бітуму, мукі, цэменту, шматвосевыя платформы-транспарцёры для перавозкі грувасткіх і цяжкавагавых грузаў, бункерныя паўвагоны, вагоны-майстэрні, пажарныя і інш.), магістральныя (агульнапуцявыя) і прамысл. транспарту (думпкары, ваганеткі, шлакавозы і інш.). Складаюцца звычайна з хадавой часткі (колавыя пары, буксы, рысорныя падвескі), рамы, кузава ці платформы, тармазных і ўдарна-цягавых прыстасаванняў. У краінах СНД найчасцей выкарыстоўваюцца чатырохвосевыя вагоны грузападымальнасцю 50—65 т. Вагоны ізатэрмічныя прызначаны для перавозкі скорапсавальных грузаў. Маюць цеплаізаляваныя кузавы і халадзільныя ўстаноўкі. Бываюць універсальныя для грузаў усіх відаў і спец. для транспарціроўкі жывой рыбы, віна і інш. З вагонаў ізатэрмічных фарміруюць цягнікі для маршрутных перавозак або секцыі па 5 і 12 вагонаў. Выкарыстоўваюць і адзіночныя (аўтаномныя) вагоны-рэфрыжэратары.
т. 3, с. 431
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)