падкасі́ць, -кашу́, -ко́сіш, -ко́сіць; -ко́шаны; зак.
1. што. Падрэзаць касой.
П. траву.
2. перан., каго (што). Зваліць з ног.
Шалёная куля падкасіла партызана.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., каго (што). Адняць сілы, бадзёрасць.
Хвароба падкасіла старога.
|| незак. падко́шваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падкасі́ць
дзеяслоў, пераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
падкашу́ |
падко́сім |
| 2-я ас. |
падко́сіш |
падко́сіце |
| 3-я ас. |
падко́сіць |
падко́сяць |
| Прошлы час |
| м. |
падкасі́ў |
падкасі́лі |
| ж. |
падкасі́ла |
| н. |
падкасі́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
падкасі́ |
падкасі́це |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
падкасі́ўшы |
Крыніцы:
dzsl2007,
krapivabr2012,
piskunou2012,
sbm2012,
tsblm1996,
tsbm1984.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2025, актуальны правапіс)
падкасі́ць сов., в разн. знач. подкоси́ть;
п. ві́кі — подкоси́ть ви́ки;
хваро́ба ~сі́ла яго́ — боле́знь подкоси́ла его́
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падкасі́ць, ‑кашу, ‑косіш, ‑косіць; зак., каго-што.
1. Падрэзаць (касой, касілкай і пад.).
2. перан. Зваліць, збіць з ног. Трапны Цішкаў стрэл падкасіў драпежніка. Пальчэўскі. — Здарылася няшчасце. Выпадковая куля, як кажуць, шалёная куля падкасіла партызана, калі ён адыходзіў з лагера. Ваданосаў. // Адняць сілы, здароўе, бадзёрасць і пад. Падкасіла старога настаўніка хвароба пасля смерці жонкі, з якой ён прайшоў усё сваё доўгае жыццё. Шамякін. Была ціхая хвіліна, калі ўсе думалі пра нягаданае гора, што прыйшло ў Анэціну хату і падкасіла жанчыну. Пташнікаў. / Пра ногі, калені. Слабасць падкасіла ногі. / у безас. ужыв. Старавойтава нібы падкасіла, ён пахіснуўся, ухапіўся за нары і цяжка асеў. Гурскі.
3. і чаго. Накасіць у дадатак да накошанага; укасіць. Зрэдку наведваўся ў вёску да старой Сяргей Кірылавіч першыя гады. Сена падкосіць, дроў наколе. Мыслівец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падко́шваць гл. падкасіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
подкоси́ть сов., прям., перен. падкасі́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
падко́шваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае.
Незак. да падкасіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падко́шаны, ‑ая, ‑ае.
Дзеепрым. зал. пр. ад падкасіць (у 1, 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падко́шванне, ‑я, н.
Дзеянне паводле дзеясл. падкошваць — падкасіць (у 1, 3 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падко́шваць несов., в разн. знач. подка́шивать; см. падкасі́ць
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)