паве́рхня, -і, ж.

1. Вонкавы бок чаго-н.

П. металу.

Слізгаць па паверхні чаго-н. (таксама перан.: не паглыбляцца ў сутнасць чаго-н., абмяжоўвацца знешнім бокам з’яў). Ляжаць на паверхні (перан.: пра што-н. яснае, відавочнае).

2. У матэматыцы: мяжа, якая аддзяляе геаметрычнае цела ад знешняй прасторы або іншага цела.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

паве́рхня ж., в разн. знач. пове́рхность;

п. ша́ра — пове́рхность ша́ра;

п. вярчэ́ння — мат. пове́рхность враще́ния;

п. нагрэ́ву — тех. пове́рхность нагре́ва;

нясу́чая п. — ав. несу́щая пове́рхность;

◊ ко́ўзацца па ~ні — скользи́ть по пове́рхности

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

паве́рхня, ‑і, ж.

1. Вонкавы бок (звычайна верхні) чаго‑н. Паверхня металу. Паверхня кары галаўнога мозга. □ Вячэрняе сонца свяціла ў пакой, і на паліраванай паверхні стала засталася чорная бліскучая палоска. Шыцік. // Верхні пласт, слой чаго‑н. Паверхня вады. Паверхня снегу. □ [Дождж] ласкава барабаніў па парусіне, шамацеў па паверхні ракі. Шамякін. // Сукупнасць гор, нізін; рэльеф. Раўнінная паверхня. Паверхня Беларусі. □ Паверхня Марса фатаграфавалася ў праменях рознага колеру. «Беларусь».

2. У геаметрыі — мяжа, якая аддзяляе геаметрычнае цела ад знешняй прасторы або ад іншага цела. Паверхня шара. Цыліндрычная паверхня.

•••

Выйсці (усплыць) на паверхню гл. выйсці.

Слізгаць па паверхні гл. слізгаць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паве́рхня ж Óberfläche f -, -n, Fläche f;

зямна́я паве́рхня Érdoberfläche f -;

паве́рхня вады́ Wásserspiegel m -s;

падыма́цца на паве́рхню an die Óberfläche dríngen*;

трыма́цца на паве́рхні sich über Wásser hálten*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

галалёдзіца, -ы, ж.

Стан надвор’я, калі паверхня зямлі пакрыта ледзяной коркай, а таксама сама такая паверхня.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пове́рхность в разн. знач. паве́рхня, -ні ж.;

пове́рхность земли́ паве́рхня зямлі́;

гла́дкая пове́рхность воды́ гла́дкая паве́рхня вады́;

пло́ская пове́рхность пло́ская паве́рхня;

пове́рхность враще́ния мат. паве́рхня кручэ́ння;

пове́рхность нагре́ва техн. паве́рхня нагрэ́ву;

несу́щая пове́рхность ав. апо́рная паве́рхня;

◊

скользи́ть по пове́рхности схо́пліваць вяршкі́; ко́ўзацца па паве́рхні.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

адхо́н, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Пахілая паверхня гары і пад., схіл.

2. Бакавая паверхня дарожнага палатна.

Пусціць цягнік пад а.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

адко́с, -у, м.

1. Адхон, нахільная паверхня гары і пад.

А. узгорка.

2. Бакавая нахільная паверхня дарожнага насыпу.

Адкосы дарог.

Умацаваць а.

3. Нахільная паверхня чаго-н., якая ідзе пад вуглом (спец.).

|| прым. адко́сны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

кані́чны, -ая, -ае.

Які мае форму конуса.

Канічная паверхня.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

гладзь¹, -і, ж.

Роўная паверхня чаго-н.

Г. мора.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)